Giải bài tập Sinh Học 11 Bài 39. Các nhân tố ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển ở động vật (tiếp theo)
§39. CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐEN sinh trưởng VÀ PHÁT TRIỂN ở ĐỘNG VẬT (tiếp theo) KIẾN THỨC Cơ BẢN Nhiều yếu tố môi trường ảnh hưởng đến quá trình sinh trưởng và phát triển của động vật và người như thức ăn, nhiệt độ, ánh sáng... Rất nhiều tác nhân như ma túy, rượu, thuốc lá... có thể làm chậm quá trình sinh trưởng và phát triển của phôi thai người, gây nên dị tật ở trẻ sơ sinh. Có nhiều biện pháp điều khiển quá trình sinh trưởng và phát triển của động vật như cải tạo giống, thức ăn, chuồng trại... Có nhiều biện pháp cải thiện chất lượng dân số như: cải thiện chế độ dinh dưỡng, luyện tập thể thao, tư vấn di truyền, chống lạm dụng các chất kích thích... GỢI ¥ TRẢ LỜI CÂỤ HỎI SÁCH GIÁO KHOA A. PHĂN TÌM HIỂU VÀ THẢO LUẬN Cho vài ví dụ về các nhân tố ngoại canh ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển của động vật và người. Trả lời: Cá rô phi Việt Nam chết ở dưới 5,6°c và trên 42"C, sinh trưởng và phát triển thuận lợi ở 30° c. Thiếu vitamin A mắt trẻ em bị khô giác mạc. - Tại sao thức ăn có thể anh hưởng đến sinh trưởng và phát triển của động vật? Tại sao nhiệt độ xuống thấp (trời rét) lụi có thể anh hường đến sinh trưởng và phát triển cua động vật biến nhiệt và hằng nhiệt? Tại sao trề nhó tắm nắng vào sáng sớm hoặc chiều tối (khi ánh sáng yếu) sẽ có lợi cho sinh trưởng và phát triển của chúng? Trả lời: Các chát dinh dưỡng có trong thức ăn là nguyên liệu được cơ thể sử dụng để tăng sô" lượng và tăng kích thước tế bào, hình thành các cơ quan và hệ cơ quan. Các chất dinh dưỡng còn là nguồn cung cấp năng lượng cho các hoạt động sống của động vật. + Đốì với động vật biến nhiệt, nhiệt độ xuô"ng thấp (trời rét) làm thân nhiệt của động vật giảm theo. Khi đó, các quá trình chuyển hoá trong cơ thể giảm, thậm chí bị rối loạn; các hoạt động sống của động vật như sinh sản, kiếm ăn... giảm. Vì thế, quá trình sinh trưởng và phát triển chậm lại. + Đô"i với động vật hằng nhiệt, khi nhiệt độ môi trường xuống thâ"p (trời rét), do thân nhiệt cao hơn nhiều so với nhiệt độ môi trường nên động vật mất rất nhiều nhiệt vào môi trường xung quanh. Để bù lại số lượng nhiệt đã mâ"t và duy trì thân nhiệt ổn định, cơ chế chống lạnh được tăng cường, quá trình chuyển hoá ở tế bào tăng lên, các chất bị ôxi hoá nhiều hơn. Nếu không được ăn đầy đủ để bù lại các chất đã bị ôxi hoá (tăng khẩu phần ăn so với ngày bình thường) động vật sẽ bị sút cân và dễ mắc bệnh, thậm chí có thể chết. Tuy nhiên, vào những ngấy trời rét, nếu được ăn uống đầy đủ, động vật sẽ tăng cân do cơ thể tăng cường chuyển hoá và tích luỹ các châ"t dự trữ để chông rét. Tắm nắng cho trẻ khi ánh sáng yếu giúp đẩy mạnh quá trình hình thành xương của trẻ. Tia tử ngoại làm cho tiền vitamin D biến thành vitamin p. Vitamin D có vai trò chuyển hoá canxi để hình thành xương, qua đó ảnh hưởng lên quá trình sinh trưởng và phát triển của trẻ. ♦ - Hãy tìm một số ví dụ về thực tiễn cai tạo giống di truyền tạo ra giống vật nuôi có tốc độ sinh trưởng và phát triển nhanh, năng suất cao. Dựa vào những hiểu biết của mình về các nhân tố môi trường ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển cua động vật và hiểu biết về thực tiễn san xuất, hãy nêu các biện pháp kĩ thuật thúc đẩy quá trình sinh trưởng và phát triển, tăng năng suất vụt nuôi. Trả lời: Thí dụ: + Lai lợn i với lựn ngoại tạo giống ỉ lai tăng năng suất (ỉ thuần 40kg, ỉ lai 100kg). + Lai giữa khoai tây trồng với khoai tây dại tạo được 20 giông mới có giá trị, có sức đề kháng cao, năng suâ"t cao. + Lai khác loài trong họ cá chép tạo cá chép lai năng suất cao (7 tháng tuổi nặng 3 kg). - Kết hợp các biện pháp kĩ thuật thúc đẩy quá trình sinh trưởng và phát triển, tăng năng suất vật nuôi: + Sử dụng thức ăn nhân lạo chứa đủ châ"t dinh dưỡng. + Sử dụng hoocmôn sinh trưởng bằng cách tiêm hoặc bổ sung vào thức ăn cho vật nuôi. + Cải tạo môi trường sống đầy đủ các yếu tố như lượng 02, co2, nước, muôi khoáng, ánh sáng, nhiệt độ, độ ẩm... để vật nuôi sinh trưởng và phát ưiển tốt, năng suất cao. B. CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP Nêu một số nhân tố bên trong ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển của động vật. Trả lời: Nhân tô" bến trong ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển của động vật là nhân tô"di truyền và hoocmôn. Nêu một số nhũn tố môi trường ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển của động vật. Trả Tơi: Một sô" nhân tô" môi trường ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển của động vật như: thức ăn, nhiệt độ, ánh sáng... 7ợ/ .Vữơ vào những ngày mùa đông cần cho gia súc non ăn nhiều hơn để chúng có thể sinh trưởng và phút triển bình thường? Trả Tơi: Vì gia súc là động vật hằng nhiệt, mùa đông ười lạnh, thân nhiệt của gia súc cao hơn nhiều so với nhiệt độ của môi ưường nên cơ thể gia súc mất rất nhiều nhiệt vào môi trường. Để bù lại lượng nhiệt đã mâ"t và duy ưì thân nhiệt ổn định, cơ chê" chống lạnh được tăng cường, quá ưình chuyển hoá ở tê" bào tăng lên, các chất bị ôxi hoá nhiều hơn vì vậy gia súc non cần được ăn nhiều hơn bình thường để bù lại các chất đã bị ôxi hoá, bảo đảm chúng có thể sinh ưưởng và phát ưiển bình thường ưong những ngày mùa đông lạnh giá. Việc ấp trứng của hầu hết các loài chim có túc dụng gì? Trả lời: Việc â"p trứng của hầu hết các loài chim có tác dụng duy trì nhiệt độ thích hợp cho phôi phát triển.