Giải bài tập Sinh Học 11 Bài 41. Sinh sản vô tính ở thực vật

'phương IV. SINH SẢN
SINH SẢN Ở THỰC VẬT
§41. SINH SẢN VÔ TÍNH ở THựC VẬT
KIẾN THỨC Cơ BÃN
- Sinh sản của thực vật là quá trình tạo ra những cá thể mới bảo đảm sự phát triển liên tục của loài.
Sinh sản vô tính là hình thức sinh sản không có sự hợp nhất của giao tử đực và giao tử cái, con cái giống nhau và giống cây mẹ.
Các hình thức sinh sản vô tính ở thực vật gồm:
+ Sinh sản bào tử.
+ Sinh sản sinh dưỡng: thân củ, thân rễ...
Phương pháp nhân giống vô tính (sinh sản sinh dưỡng nhân tạo) đang được sử dụng trong sản xuất nông nghiệp: ghép chồi (mắt), ghép cành, chiết cành, giâm cành, nuôi cấy tế bào và mô thực vật, trồng hom, trồng chồi.
Sinh sản vô tính có vai trò quan trọng đối với thực vật và con người.
II. GỢl ý trả lời câu hỏi sách giáo khoa A. PHẦN TÌM HIỂU VÀ THẢO LUẬN
♦ Quan sát hình 41.1 vù:
Cho ví dụ về một số thực vật có hình thức sinh san hào tử.
Nêu con đường phát tán cua bào tử.
Trả lời:
Thí dụ vê một sô' thực vật có hình thức sinh sản bằng bào tử như: rcu, dương xỉ.
Con đường phát tán của bào tử là: gió, nước, động vật.
5. Nguyên phân và phát trién
Bào tử _ o c ° °
• ° o°
Thể giao tử -.w
ĐƠN BỘI
Tinh dịch
'át đư<?c phóng ra < từ túi giao tử
Túi giao tử của trứng
Trứng
Túi bào tử
Thể bào tử (sinh ra từ the giao tử)
LƯỠNG BỘI
Thể giao tử .
Hình 41.1. -Sinh sản bào tử
w	Hợp tử
4 Quan sát hình 41.2 và nêu các hình thức sinh sản sinh dưỡng của thực vật. Trả lời:
Các hình thức sinh sản sinh dưỡng của thực vật là từ thân củ (củ khoai tây), thân rễ (cỏ tranh).
Hình 41.2. -Một số hình thức sinh sản sinh dưỡng tự nhiên của thực vật
4 Quan sát hình 43 và trả lời các câu hỏi sau:
Nêu các phưatng pháp nhân giống vô tính {nhân giống sinh dưỡng) có và không có ở trên hình 43.
Vì sao phải cắt bỏ hết lá ở cành ghép?
Trả lời:
- + Các phương pháp nhân giống vô tính có ở trên hình 43 là: ghép chồi (ghép mắt), ghép cành.
+ Các phương pháp nhân giống vô tính không có ở trên hình 43 là: chiết cành, giâm cành, trồng hom, trồng củ.
GHÉP CHỔI
Cắt rời mặt ngoài của vỏ với chồi
Đặt chồi ghép vào vị trí và buộc dây
Chồi ghép được đặt vào phần cắt
GỘC
GHÉP
Cắt dạng T trên gôc ghép
Chồi ghép được dây buộc chặt giúp liên kêt tôt
Tầng phát sinh của cả hai thân cây sinh trưởng tạo nên sự liên kêt giữa cánh ghép vào thân của gôc ghép
GHÉP CÀNH
Mô sẹo tạo nên tại chỗ ghép hình thành mạch gỗ và mạch rây nối hai phần (gốc ghép và chồi ghép), phần vỏ phía trên chôi bị cắt bỏ đi trước khi nảy chồi
Hình 43. -Ghép chồi (mắt) và Ịịhép cành - Phải cắt bỏ hết lá ở cành ghép vì để giảm mất nước qua con đường
thoát hơi nước, nhằm tập trung nước nuôi các tế bào ghép, nhât là các tế bào mô phân sinh được bảo đảm.
Nêu những ưu điểm của cành chiết và cành giâm so với cây trồng mọc từ hạt.
Trả lời:
So với cây mọc từ hạt, cành chiết và cành giâm có những líu điểm sau:
+ Giữ nguyên được tính trạng tốt mà ta mong muốn.
+ Thời gian cho thu hoạch sản phẩm ngắn vì cây từ cành giâm và cành
chiết sớm ra hoa, kết quả: chỉ 2 - 5 năm tùy loài cây, tùy tuổi sinh lí (tuổi chủng loại) của cành.
Trình bày vai trò của hình thức sinh san sinh dưỡng đối với ngành nông nghiệp. Cho ví dụ minh hoụ.
Trả lời:
Vai trò của hình thức sinh sản sinh dưỡng đối với ngành nông nghiệp là rât quan trọng. Ví dụ, hình thức sinh sản này cho phép duy trì được các tính trạng tốt có lợi cho con người, nhân nhanh giông cây cần thiết trong thời gian ngắn, tạo được các giống cây trồng sạch bệnh, như giống khoai tây sạch bệnh, phục chế được các giống cây trồng quý đang bị thoái hoá nhờ nuôi câ'y mô và tế bào thực vật, giá thành thâ'p, hiệu quả kinh tế cao.
B. CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP
Sinh sản là gì?
Trả lời:
Sinh sản của thực vật là quá trình tạo ra những cá thể mới bảo đảm cho sự phát triển liên tục của loài.
Sinh sản vô tính lù gì 'ỉ
Trả lời:
Sinh sản vô tính là hình thức sinh sản không có sự hợp nhất của giao tử đực và giao tử cái, con giống nhau và giông cây mẹ.
Nêu các hình thức sinh sản vô tính ở thực vật.
Trả lời:
Có 3 hình thức:
Giản đơn là hình thức sinh sản trong đó cơ thể mẹ tự phân thành các phần (2, 4 hay nhiều hơn) và mỗi phần ấy trở thành cá thể mới.
Sinh sản bào tử là hình thức sinh sản, trong đó cơ thể mới được sinh ra từ bào tử, bào tử lại được hình thành trong túi bào tử từ thể bào tử (hình 41.2 SGK).
Sinh sản sinh dưỡng là hình thức sinh sản từ các phần sinh dưỡng của cơ thể (lá, cành, hom, thân củ, căn hành...). Đặc trưng của hình thức sinh sản sinh dưỡng là giữ nguyên được tính trạng di truyền nhờ nguyên phân.
Nêu những lợi ích của phương pháp nhân giống vô tính.
Trả lời:
Những lợi ích của phương pháp nhân giống vô tính là: giữ nguyên được các tính trạng tốt mà ta mong muôn, sớm cho kết quả, giá thành tháp. Đặc biệt, phương pháp nuôi cấy mô tế bào thực vật sản xuât được số lượng lớn cây giống với giá thành tháp, tạo được giống sạch bệnh virút, phục chế được các giống tốt bị thoái hoá, hiệu quả kinh tế cao.
Ngoài tự nhiên, cây tre sinh sán bằng:
Bằng lóng. b. Thân rễ. c. Đỉnh sinh trưởng. d. Rễ phụ.
Trả lời: b đúng
Trong phương pháp nhân giống sinh dưỡng bằng cành ghép, mục đích quan trọng nhất cửa việc buộc chặt cành ghép với gốc ghép là:
Dòng mạch gỗ dễ dàng di chuyển từ gốc ghép lên cành ghép.
Cành ghép không bị rơi.
Nước di chuyển từ gốc ghép lên cành ghép không bị chảy ra ngoài.
.Cả a, b, c Trả lời: d đúng
CÂU HỎI BỔ SUNG
Giải thích vì saó khi ghép chồi vù ghép cành, phải cắt bớt nhưng không cắt hết lá của gốc ghép ?
Trả lời:
Cắt bớt lá ở gốc ghép là để giảm mất nước qua con đường thoát hơi nước ở lá. Không cắt hết lá ỡ gốc ghép là để cây có thể tiến hành quang hợp, tổng hợp chát hữu cơ nuôi sông hệ rễ của gốc ghép là cơ quan chuyên trách hấp thụ nước và các ion khoáng cần thiết cho cả gốc ghép, cành ghép và các phần khác của cây.