Giải bài tập Sinh Học 11 Bài 23. Hướng động
phương 11. CẢM ỨNG CẢM ỨNG Ở THỰC VẬ T §23. HƯỚNG ĐỘNG KIẾN TIIỨC cơ BẢN Cảm ứng là phản ứng của sinh vật đối với kích thích. Hướng động là hình thức phản ứng của một bộ phận của cây trước tác nhân kích thích theo một hướng xác định. Hướng động dương là hướng động của cơ quan hướng tới nguồn kích thích; hướng động âm là hướng động của cơ quan theo hướng tránh xa nguồn kích thích. Tùy thuộc vào tác nhân kích thích từ một hướng, hướng động được chia thành: hướng sáng, hướng trọng lực, hướng hóa, hướng nước, hướng tiếp xúc,... Hướng động có vai trò giúp cây thích nghi đối với sự biến đổi của môi trường để tồn tại và phát triển. GỢl ý trả lời câu hỏi sách giáo khoa A. PHẦN TÌM HIỂU ưÀ THẢO LUẬN ♦ Quan sát hình 23.1 vù tra lời câu hói: Em có nhận xét ỊỊÌ về sự sinh trưởnịỊ cua thân cây non ở các điều kiện chiếu sánịi khác nhau ? Trả lời: ở điều kiện chiếu sáng khác nhau thân cây non có phản ứng sinh trưởng rât khác nhau: Ở điều kiện chiếu sáng từ một hướng, thân cây non sinh trưởng hướng về nguồn sáng (hình 23.1 a). Khi không có ánh sáng cây non mọc vóng lên và có màu vàng úa (hình 23.1 b). Ớ điều kiện ánh sáng chiếu bình thường từ mọi hướng, cây non mọc thẳng, cây khỏe, lá có màu xanh lục. Hình 23. ỉ. - Căm ứng của cây non đối với điều kiện ánh sáng ♦ So sánh sự sinh trưởng của các cây trên hình 23.3 và trà lời các câu hỏi sau: Vì sao thân vù rễ cây trên hình 23.3 a và 23.3 c sinh trưởng theo hướng nằm ngang 'ỉ Phản ứng của thân và rễ cây đối với sự kích thích của trọng lực (hình 23.3 b và 23.3 d) có gì khác nhau? Thân và rê tiêp tục mọc theo hướng nẳm ngang Thân mọc uốn cong lẽn trên (hướng trọng lực âm) Rễ mọc uốn cong xuống dưới (hướng trọng lực dương) Hình 23.3. - Phản ứng sinh trưởng của cây đối với trọng lực Trả lời: Thân và rỗ trên hình 23.3 a và 23.3 c sinh trưởng theo hướng nằm ngang vì tác động của trọng lực bị loại bỏ. Phản ứng của thân và rễ cây đối với sự kích thích của trọng lực (hình 23.3 b và 23.3 d) có sự khác nhau là: + Thân uốn cong lên trcn (hướng trọng lực âm). + Rễ uốn cong về phía trước (hướng trọng lực dương). ♦ - Hãy nêu vai trò của hướng sáng dương của thân, cành cây và cho ví dụ minh họa. Hướng sáng âm vù hướng trọng lực dương cửa rễ có ý nghĩa gì dối với dời sống cửa cây? Nêu vai trò của hướng hóa dối với sự dinh dưỡng khoáng và nước của cây. Lấy ví dụ một số loài cây trồng gó hướng tiếp xúc. Trả lời: Vai trò của hướng sáng dương của thân, cành cây là tìm đến nguồn sáng để quang hợp. 'Vi dụ-, cây mọc sát ở các bức tường cao luôn hướng ra xa phía tường có nhiều ánh sáng hơn; cây đặt ở cửa sổ luôn sinh trưởng hướng vào cửa sổ đón các tia sáng chiếu đến. Hướng sáng âm và hướng trọng lực dương của rỗ có ý nghĩa: đảm bảo cho rỗ mọc vào đât để giữ cây và để hút nước cùng các chất khoáng có trong đất. Vai trò của hướng hóa đối với sự dinh dựơng khoáng và nước của cây là nhờ có tính hướng hóa rỗ cây sinh trưởng hướng tới nguồn nước và phân bón để dinh dương. Những loài cây trồng có hướng tiếp xúc như: cây mướp, bầu, bí, dưa leo, nho, cây củ từ, đậu cô ve,... B. CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP Cảm ứng thực vật là gì? Trả lời: Cảm ứng thực vật là khả năng của cơ thể thực vật phản ứng đối với sự kích thích của môi trường. Các tua quấn ở các cây mướp, hầu, hí,... là hướng động kiểu gì? Trả lời: Hướng tiếp xúc. Vai trò của hướng trọng lực trong đời sống của cây. Trả lời: Vai trò của hướng trọng lực trong đời sống của cây là để hút nước cùng các ion khoáng từ đất và để cố định cây vào đất. Hãy kể những tác nhân gây ra hướng hóa ờ thực vật Trả lời: Những tác nhân gây ra hướng hóa ở thực vật là các hóa chất có thể là kiềm, axit, các muối khoáng, các chất hữu cơ, hoocmôn, các chất dẫn dụ, nước, phân bón,... Vào rừng nhiệt đới, ta gặp rất nhiều dây leo quấn quanh những cây gỗ lớn đê vươn lên cao, đố) là kết qua của: Hướng sáng Hướng tiếp xúc Hướng trọng lực âm Cả 3 loại hướng trên. Trả lời: b đúng. CÂU HỎI BỔ SUNG Nguyên nhũn trực tiếp gây ra sự uốn cong của thân và rễ là gì? Trả lời: Do tốc độ sinh trưởng không đồng đều của các tế bào miền sinh trưởng tại 2 phía đối diện nhau của cơ quan (thân, rễ).