SGK Địa Lí 7 - Bài 23: Môi trường vùng núi
Chương V MÔI TR ĩiy\K.TZN Y7TTM/N 1 1 8rv 1 w- VI ÍVI4 . L . V UllVJ NÚI. HOẠTI )ỌNG KINH T CỦA C( )N NGƯỜI Ở A r V-J X. v_ Bài 23 MÔI TRƯỜNG VÙNG NÚI Môi trường vùng núi có khí hậu và thực vật thay đổi theo độ cao và theo hướng của sườn núi. Càng lên cao, không khí càng loãng và càng lạnh làm cho quang cảnh tự nhiên và cuộc sôhg của con người ở các vùng núi có nhiều điểm khác biệt so với ở đồng bằng. Đặc điểm của môi truờng Ớ vùng núi, khí hậu và thực vật thay đổi theo độ cao. Càng lên cao không khí càng loãng dần, cứ lên cao 100m nhiệt độ không khí lại giảm 0,6°C. Từ trên độ cao khoảng 3000m ở đới ôn hoà và khoảng 5500m ở đới nóng là nơi có băng tuyết phủ vĩnh viễn. Hình 23.1 - Quang cảnh vùng núi Hi-ma-lay-a ở Nê-pan Sự thay đổi nhiệt độ, độ ẩm không khí từ chân núi lên đỉnh núi đã tạo nên sự phân tầng thực vật theo độ cao, gần giông như khi chúng ta đi từ vùng vĩ độ thấp lên vùng vĩ độ cao. - Quan sát hình 23.2, nhận xét về sự phân tầng thực vật ở hai sườn của dãy núi An-pơ. Cho biết nguyên nhân. Hình 23.2 - Sơ đổ phân tầng thực vật theo độ cao ờ dãy núi An-pơ thuộc châu Âu • Khí hậu và thực vật còn thay đổi theo hướng của sườn núi. Những sườn núi đón gió ẩm thường có mưa nhiều, cây cối tốt tươi hơn so với sườn khuất gió hoặc đón gió lạnh, ở đới ôn hoà, trên những sườn núi đón ánh nắng, cây côi phát triển lên đến những độ cao lớn hơn phía sườn khuất nắng. Trên các sườn núi có độ dốc lớn dề xảy ra lũ quét, lở đất... khi mưa to kéo dài, đe doạ cuộc sông của người dân sống ở các thung lũng phía dưới. Độ dốc lớn còn gây trở ngại cho việc đi lại và khai thác tài nguyên ở vùng núi. Cư trú cua con nguôi Các vùng núi trên thế giới thường là nơi cư trú của các dân tộc ít người. Do độ dốc lớn, đi lại khó khăn, nên họ thường sống rải rác men theo sườn núi hay dưới thung lũng. Các dân tộc ở miền núi châu Á thường sống ở vùng núi thấp có khí hậu mát mẻ và nhiều lâm sản. Các dân tộc ở miền núi Nam Mĩ lại ưa sống ở độ cao trên 3000m là nơi có nhiều vùng đất bằng phẳng, thuận tiện cho việc trồng trọt và chăn nuôi. Ở vùng Sừng châu Phi có khí hậu nóng và khô, người Ê-tứô-pi-a sống tập trung trên các sườn núi cao chắn gió có nhiều mưa, khí hậu mát mẻ trong lành. Khí hậu và thực vật ở vùng núi thay đổi theo độ cao. Sự phân tầng thực vật thành các đai cao ở vùng núi cũng gần giống như khi đi từ vùng vĩ độ thấp lên vùng vĩ độ cao. Các vùng núi thường là nơi thưa dân. Người dân ở những vùng núi khác nhau trên Trái Đât có những đặc điểm cư trú khác nhau. Câu hỏi và bài tập Trình bày sự thay đổi của thảm thực vật theo độ cao, theo hướng sườn ở vùng núi An-pơ. Quan sát hình 23.3, nhận xét về sự thay đổi của các vành đai thực vật ở vùng núi đới nóng và vùng núi đới ôn hoà. Giải thích. Hình 23.3 - Phân tầng thực vật theo độ cao ở đới ôn hoà và đới nóng