Giải bài tập Toán lớp 6: Bài 16. Tìm tỉ số của hai số
§16. TÌM TỈ SỐ CỦA HAI số A. KIẾN THỨC Cơ BẢN. Tìm tĩ số của hai số: Muốn tìm tỉ số của hai số ta tìm thương của hai đại lượng cùng loại với cùng một đơn vị. Tìm tỉ số phần trăm: Muôn tìm tỉ số phần trăm của hai số a và b ta nhân a với 100 rồi chia cho b và viết kí hiệu % vào kết quả : %. b Tìm tỉ lệ xích: Muốn tìm tỉ lệ xích của một bản vẽ hoặc một bản đồ, ta tìm tỉ số khoảng cách giữa hai điểm trên bản vẽ hoặc bản đồ và khoảng cách giữa hai điểm tương ứng trên thực tế. B. HƯỚNG DẪN GIẢI BÀI TẬP. Q Bài tập mẫu : Tìm : Tỉ số của hai số a và b biết: a = 2-g, b = 2,7 ; 5 b) Tỉ số phần trăm của hai số: a = 12, b = 0,3. a) 2 và 25 2-| 5 251cm và „ m Giải 2,7 12 0,3 11 5 12 1 27 10 3 11 10 5 ' 27 22 27 _ 10 _ = 12.^7 = 40 10 3 200 2 2.100 „ „ b) 25 = M %= 7T% = 8%- 251cm = 2,51m. Tỉ số phần trăm hai số là : 251 = 25L100 %=^ịỊỌỌ% = 87|850% 7 7 B Đài tập cơ bản. 137. Tính tỉ số của : a) và 75cm O b) 77-h và 20 phút. 10 F 138. Ta có thể đưa tỉ số của hai số về tỉ số của hai số nguyên. Chẳng hạn, tỉ số của hai số 0,75 và 1-g- có thể viết như sau: 2jU 0,75 20 75 100 27 20 75 20 100 ' 27 Hãy viết các tỉ số sau đây thành tỉ số của hai số nguyên : a) 1,28 3,15 b)j:3ỉ c) ly : 1,24 d) Tỉ số của hai số a và b có thể viết là 7. Cách viết này có khác gì b 3. cách viết phân số b không? Cho ví dụ. 140. Chuột nặng liợn voi! Một con chuột nặng 30g còn một con voi nặng 5 tấn. Tỉ số giữa khối 30 lượng của chuột và khối lượng của voi là - 6, nghĩa là 1 con chuột 5 nặng bằng 6 lần con voi! Em có tin như vậy không? Sai lầm là ở chỗ nào? 141. Tỉ số của hai số a và b bằng 1 . Tính hai số đó, biết rằng a - b = 8. Giải 137. a) 75cm = 0,75m = 7IĨI 4 138. m, „ , 2„ ' 3_ 2 3 _ 8 => Tỉ sô của — m và ỹm là: „ : - 77 3 4 3 4 9 1, b) 20 phút = Ệh m, 3 , 1, 319 => Tỉ sô giữa Trh và Th là : ’• ~ - — s 10 3 10 3 10 1,28 _ 1,28.100 = 128 a) 3,15 ” 3,15.100 " 315 2 „1 2 4 8 d) 5 l|: 7 2i 5 65 124 _ 10 100 100 7 '124 11 7 7 5 '22 10 10 25 _ 250 7 '31 " 217 139. 31 5 ' 1 7 Nói phân sô — tức là a; b e z ; b 2 0 a Còn nói tỉ số — chỉ cần b í 0 b -2 A VD: — là phân sô (cũng chính là tỉ sô") 0,72 là tỉ số (không gọi là phân số) Em không tin. Sai lầm của cách tính trên là ở chỗ không đưa về cùng một đơn vị khi tỉnh tỉ số. Như vậy tỉ số giữa khối lượng của chuột và khối lượng của voi là: 5000000 = 500000 = °’000006 => a = — b vì a - b = 8 nên 2 |b - b = 8 b j| - lj = 8 => b.| = 8 => b = 16, do đó a = 24 Vậy a = 24 ; b = 16. 0 Bài tập tương tự. Q X 9 1 . „ 1 v 2 5 s 5 a) Tìm tỉ số của hai số: 2 — và 3 —; 4 — và 3 —. Tìm tỉ sô phân trăm của: -21 và 55; 2,34 và ly. 4 Tỉ số dầu giữa hai thùng là 1 ỷ . Biết số dầu ở thùng A hơn số dầu ở thùng B là 401. Tính số dầu ở mỗi thùng. LUYỆN TẬP Khi nói đến vàng ba số 9 (999) ta hiểu rằng: Trong lOOOg “vàng” này chứa tới 999g vàng nguyên chất, nghĩa là tỉ lệ vàng nguyên chất là _ = 99,9%. Em hiểu biết thế nào khi nói đến vàng bốn số 9 (9999)? 1000 Trong 40kg nước biển có 2kg muối. Tính tỉ số phần trăm muối trong nước biến. Biết tỉ số phần trăm nước trong dưa chuột là 97,2%. Tính lượng nước trong 4kg dưa chuột. Tìm tỉ lệ xích của một bản đồ, biết rằng quãng đường từ Hà Nội đến Thái Nguyên trên bản đồ là 4cm còn trong thực tể là 80km. Trên một bản vẽ kĩ thuật có tỉ lệ xích 1 : 125, chiều dài của một chiếc máy bay Bô-inh (Boeing) 747 là 56,408cm. Tính chiều dài thật của chiếc máy bay đó. 147. Cầu Mỹ Thuận (h.12) nối hai tỉnh Tiền Giang và Vĩnh Long được khánh thành ngày 21-5-2000. Hìnli 12 Cầu Mỹ Thuận là cây cầu treo hiện đại (cầu dây văng) đầu tiên ỏ' nước ta với chiều dài 1535m bắc ngang sông Tiền, một trong những con sông rộng nhất Việt Nam. Nếu vẽ trên bản đồ tỉ lệ xích 1 : 20000 thì cây cầu này dài bao nhiêu xentimet? 148. Sử dụng máy tính bỏ túi Tìm tỉ số phần trăm của Nút ấn Kết quả Đáp số 3 và 4 HI30E 75 75% 0,26 và 8 □ 0 0 □ 0 % 3,25 3,25% Dùng máy tính bỏ túi để tính tỉ số phần trăm của : 65 và 160 b) 0,453195 và 0,15 c) 1762384 và 4405960. Giải Khi nói đến vàng bốn số 9 nghĩa là trong lO.OOOg vàng loại này chứa 9999g vàng nguyên chất, nghĩa là tỉ lệ vàng nguyên chất của vàng 9999 loại này là 10QQQ = 99,99% (tỉ lệ này cao hơn vàng 3 số 9). Áp dụng công thức tính tỉ số phần trăm 2.100 _ _ % = 5% 40 Vậy tỉ số phần trăm muối trong nước biển là 5% Lượng nước trong kg dưa chuột là: 4 . 97,2% = 3,888kg * 3,9kg Áp dụng công thức T - — với a = 4cm ; b = 80km = 8000000cm T. 4 1 8000000 2000000 ! Vậy tỉ lệ xích của bản đồ đó là: 2000000 Ta có: T = => b = với a = 56,408cm b T T = -ị- => b = -6-’408 = 7051cm = 70,51m 125 1 125 Vậy chiều dài thật của chiếc máy bay Boeing 747 là 70,5 lm 1 Ta có: T = — a = b.T với b = 1535m, T = ~~ D ZUUUU a = 1535.—ị— = 0,07675m 20000 Vậy trên bản đồ tỉ lệ xích ,- thì cầu dài 7,675cm J v 20000 148. Phép tính Tỉ số phần trăm của Nút ấn Kết quả Đáp số 65 và 160 40,625 40,625 0,45319 và 0,15 nưiísimíãìmnmrẽira 302,13 302,13 1762384 và 4405960 [0][5][01®[T][0]@ 40 40%