Giải bài tập Toán lớp 6: Bài 6. So sánh phân số
§6. SO SÁNH PHÂN số KIẾN THỨC Cơ BẢN : Qui tắc so sánh hai phân số : Trong hai phân số có cùng một mẫu dương, phân số nào có tử lớn hơn thì lớn hơn. a b — >— khi a > b ; m > 0 m m Muốn so sánh hai phân số không cùng mẫu, ta viết chúng dưới dạng phân số có cùng một mẫu dương rồi so sánh các tử số với nhau: Phân số nào có tử số lớn hơn thì lớn hơn. Ngoài ra để so sánh phân số ta có thể so sánh với một số trung gian tức là: ac _ c e a e nêu —và — > - thì - > - b d d f b f HƯỚNG DẪN GIẢI BÀI TẬP : □ Bài tập mẫu. So sánh các phân só sau : a) 3 -5 0 -2 7’ 7 ’ 7’ 7 21 24 -5 6 ’ 12 ’ 6 ’ Giải Các phân số đã cho có cùng mẫu và -5 < -2 < 0 < 3 nên : -5 24 21 -6 6 12 6 0 Bài tập cơ bản. 37. Điền số thích hợp vào chỗ trống -11 . ... .... . ... . -7 a) 13 < < 111 < __ . 13 13 13 13 ’ _ -! •••. ..... -1 b) vv < vvr < T^ < . • 3 36 18 4 3 a) Thời gian nào dài hơn -|h hay |-h? _ v . 7 3 b) Đoạn thắng nào ngắn hơn — m hay - m? 7 9 Khối lượng nào lớn ho'n 7- kg hay 777 kg ? O 10 5 7 Vận tốc nào nhỏ hơn 6 km/h hay g km/h? Lớp 6B có — sô học sinh thích bóng bàn, — sô học sinh thích bóng 23 , chuyền, -77 số học sinh thích bóng đá. Môn bóng nào được nhiều bạn lớp 6B yêu thích nhất? Lưới nào sẫm nhất? a) Đối với mỗi lưới ô vuông ở hình 7, hãy lập một phân số có tử là số ô đen, mẫu là tổng số ô đen và trắng. D E Hình 7 b) Sắp xếp các phân số này theo thứ tự tăng dần và cho biết lưới nào sẫm nhất (có tỉ số ô đen so với tổng số ô là lớn nhất). Đối với phân số ta có tính chất: Nếu — > 4 và 4 > — thì > —. bd dq bq Dựa vào tính chất này, hãy so sánh : ..X 11 1~\ -5 1 2 419 -697 7 và 10 77“ < 777 < 777 < ~~ hay „ „ < -7— < ' < —— ĨỸ và ỹ 36 18 4 y 36 36 36 36 ^3 và -313' Giải -11 . -10 -9-8-7 37. a) -7=? < -777- < 777 < 777 < 777 ' 13 13 13 13 13 -12 -11 -10 -9 hay "7, < < 7, < -~ ỵ 36 36 36 36 TTA 1 9. a*^ — 1 J “11 -5 1 Vậy phải điền —7- < < -~7 < —- . J 3 36 18 4 38. a) Thời gian nào dài hơn 2, v___ 3, fh hay ịh „ 2 8 3 9 Vì 77 = 7-77 < - = 7-7 3 12 4 12 2, Vậy "7"h dài hơn — h 3 „ ) - V ” 7 „ , 3 - Đoạn thang nào ngắn hơn — m hay — m 10 40 40 4 3 7 ư 3 Vậy đoạn thẳng m ngắn hơn — m 7 9 Khối lượng nào lớn hơn -7- kg hay 7777 kg O lu Ar7_35<36__9^ 71 8 - 40 < 40 - 10 9 7 Vậy 77- kg lớn hơn -T kg lu O Vận tốc nào nhỏ hơn 77 km/h hay 77 km/h 6 9 30 28 7 Vì 77 - 7777 > 7777 - 77 36 36 9 5 Vậy Q km/h nhỏ hơn 77 km/h t? o _ , 4 80 7 70 23 _ 92 7 80 92 oơ.iaco: 5 100 , 10 100 . 25 100 100 100 100 4 92 nên 7777 < 77 < 7 —77 10 5 100 Vậy môn bóng đá là môn bóng được nhiều học sinh lớp 6B yêu thích nhất. 40. a) Gọi — là phân số có tử số là số ô đen, mẫu là số tổng số ô đen và m trắng của mỗi lưới. Lưới A B c D E n 2 5 4 8 11 — — — — — m 6 12 15 20 30 41. a) 6 60 ’ 12 60 ’ 15 16 20 ✓ 22 <24 <25 60 60 66 60 60 4 2 11 8 5 — < — < — < —< 15 6 30 20 12 20 25 So sánh hay Vậy lưới sẫm nhất là lưới B. 16 A 60 ’ 20 24 60 11 _ 22 30 - 60 ^4=1 7 7 1 10 10 6 < 11 7 10 b) 419 _ -419 < Qì -723" 723 < I 419 x -697 -697 = 697 > 0 [ -723 -313 -313 313 □ Bài tập tương tự. So sánh các phân số : 25 _ x 54 , Ấ -64 x -96 88 55 51 51 — và — b) —— và—— c) —— và —— d) —- và — 35 65 80 108 74 45 9 15