Giải Hóa 9: Bài 45. Axit Axetic

  • Bài 45. Axit Axetic trang 1
  • Bài 45. Axit Axetic trang 2
  • Bài 45. Axit Axetic trang 3
  • Bài 45. Axit Axetic trang 4
  • Bài 45. Axit Axetic trang 5
BÀI 45.	AXIT AXETIC
A. KIẾN THỨC CẦN NAM vững
Công thức phân tử: C2H4O2 Phân tử khối: 60
Tính chát vật lí
Axit axetic là chất lỏng, không màu, vị chua, tan vô hạn trong nước. Cấu tạo: trong phân tử axit, nhóm -OH liên kết với nhóm /C =0
tạo thành nhóm -COOH I-c^ I
Tính chất hoá học
+ Tính axit: có đầy đủ tính chất của một axit.
CH.COOH + NaOH -» CH,COONa + H2O 2CH,COOH + K,co, -» 2CH.COOK + H2O + CO2 T .
+ Tác dụng với rượu etylic:
CH3COOH + C2H5OH ...	CH3COOC2H5 + H2O
Phản ứng giữá axit và rượu tạo thành este và nước gọi là phản ứng este hoá.
104
ứng dụng: Trong công nghiệp, axit axetic dùng đế điều chế một số dược phẩm, phẩm nhuộm, thuốc trừ sâu, sợi nhân tạo, chất dẻo,... Dung dịch axit axetic 2-5% được dùng làm giấm.
Điều chế: bằng cách lên men dung dịch loãng rượu etylic hoặc oxi hoá butan.
2C4H,() + 50, xyc >4CH,COOH + 2H,O C2HsOH + 0, mun^'m >CH3COOH + H,0
B. GIẢI BÀI TẬP SÁCH GIÁO KHOA
Câu 1. Hãy điền những t.ừ thích hợp vào các chỗ trông.
Axit axetic là chất	, không màu, vị	, tan	trong nước.
Axit axetic là nguyên liệu đế điều chế	
Giấm ăn là dung dịch	từ 2 - 5%.
Bằng cách	butan với chất xúc tác thích hợp người ta thu được
axit axetic.
Bài giải
Axit axetic là chất lỏng, không màu, vị cliua, tan vô hạn trong nước.
Axit axetic là nguyên liệu để điều chế tơ nhân tạo, phẩm nhuộm, dược phẩm, chất dẻo, thuốc diệt côn trùng ...
ế-
Giấm ăn là dung dịch axit axetic có nồng độ từ 2 - 5%.
Bằng cách oxi hóa butan với chất xúc tác thích hợp người ta thu được axit axetic.
Câu 2. Trong các chất sau đây:	o
a) C2H5OH; b) CH3COOH; c) CH3CH2CH2-OH; d) CH3-CH2-c'
0H
Chất nào tác dụng được với Na? NaOH? Mg? CaO? Viết các phương trình hoá học.
Bài giải
Na
NaOH
Mg
CaO
C2H5OH
X
CH3COOH
X
X
X
X
CH3CH2CH2OH
X
ch3-ch2-cooh
X
X
X
X
Phương trình hóa học:
2C2H5OH + 2Na -> 2C2H5ONa + H’2 T 2CH3COOH + 2Na -> 2CH3COONa + H2T 2CH3CH2CH2OH + 2Na -> 2CH3CH2CH2ONa + H2f 2CH3-CH2-COOH + 2Na -> 2CH3-CH2-COONa + H2T
GIẢI BÀI TẬP HỐA HỌC 9
CHgCOOH + NaOH -> CH3COONa + H2O CH3CH2COOH + NaOH -» CH3CH2COONa + H2O 2CH3COOH + Mg -> (CH3COO)2Mg + H2T 2CH3CH2COOH + Mg -> (CH3CH2COO)2Mg + H2T 2CH3COOH + CaO z (CH3COO)2Ca + H2O 2CH3CH2COOH + CaO -> (CH3CH2COO)2Ca + H2O
Câu 3. Axit axetic có tính axit vì trong phân tử:
Có hai nguyên tử oxi.
Có nhóm -OH.
Có nhóm -OH và nhóm =0
Có nhóm -OH kết hợp với nhóm =0 tạo thành nhóm —
Chất có tính axit là câu a, CH3— C
\
OH
Câu 5. Axit axetic có thể tác dụng được với những chất nào trong các chất sau đây: ZnO, Na2SO4, KOH, Na2CO3, Cu, Fe?
Viết các phương trình hoá học (nếu có).
Bài giải
Axit axetic tác dụng được với các chất: ZnO, KOH, Na2CO3, Fe. Phương trình hóa học:
2CH3COOH + ZnO ->(CH3COO)2Zn + H20 2CH3COOH + Na2CO3 -> 2CH3COONa + H20 + co2t CH3COOH + KOH -> CHaCOOK + H20
2CH3COOH + Fe -> (CH3COO)2Fe + H2T
Câu 6. Hãy viết phương trình hoá học điều chế axit axetic từ: a) Natri axetat và axit sunfuric.	b) Rượu etylic.
Bài giải
Điều chế axit axetic từ natri axetat và axit sunfuric.
2CH3COONa + H2SO4 -> 2CH3COOH + Na2SO4
Điều chế axit axetic từ rượu etylic:
C2H5OH + 02	>CH3COOH + H2O
Câu 7. Cho 60 gam CH3-COOH tác dụng với 100 gam CH3-CH2-OH thu được 55 gam CHg -COO-CH2-CH3.
Viết phương trình hoá học và gọi tên sản phẩm của các phản ứng.
Tính hiệu suất của phản ứng trên.
Bài giải
Phương trình hóa học:
CHsCOOH + CH3CH2OH <=É==± CH3COOCH2CH3 + H2O
Axit axetic rượu etylic	etyl axetat nước
(mol) 11-»	1
b- ncH3coơH - 60 - l(mo 1);nC2jj_0H - 46 •- 23 m°l aCH,cũOH < ac2H5OH CH-ịCOOH het, C2HsOH dư. nc4H8o2=1 (moI) mcJHxo,= 1 x 88 = 88 (gam)’
Hiệu suất phản ứng: — .100% = 62,5%
88
Câu 8*. Cho dung dịch axit axetic nồng độ a% tác dụng vừa đủ với dung dịch NaOH nồng độ 10%, thu được dung dịch muối có nồng độ 10,25%. Hãy tính a.
Bài giải
Gọi X là số mol axit axetic tác dụng Ta có: C%(CH3COOH) = ^--100%
mdd
60x	, _ -	_	6000x
a - ~	100 => mdd(CH,COOH) -	-
mddCH,COOH	a
C%NaOH =^-100%^mdd(NaOH) =^d00% = 400x mdd	1	' c%
C%c„,coo», =	• 100% -> mdd(CH.co<JN.) =	■ 100% = 800x
Coi như thể tích trước và sau phản ứng thay đổi không đáng kể:
mddCH,COONii ~ mddCH,COOH + mddNaOH
800x	= ^^- + 400x
a
6000x
=> a = "	= 15%.
400x