Giải Sinh 10 - Bài 22. Dinh dưỡng, chuyển hóa vật chất và năng lượng ở vi sinh vật
CHƯƠNG ỉ. CHUYỂN HOÁ VẬT CHAT VÀ NĂNG LƯỢNG ở VI SINH VẬT Bài 22. DINH DƯỠNG - CHUYEN HOÁ vật CHAT và NĂNG LƯỢNG Ở VI SINH VẬT KIẾN THỨC CẦN NAM vững Khái niệm vi sinh vật Vi sinh vật là những cơ thể sống có kích thước rất nhỏ bé, có đường kính khoảng 0,2 - 2pm đôi với vi sinh vật nhân sơ. Còn đối với vi sinh vật nhân thực có đường kính khoảng 10 - lOOpm chúng quá nhỏ bé nên chúng ta không thể nhìn thấy bằng mắt thường mà phải quan sát dưới kính hiển vi. Tuy nhiên, trong những năm gần đây dưới sự phát triển nhanh chóng của ngành sinh học, các nhà khoa học đã phát hiện được hai loài vi khuẩn có kích thước rất lớn mà chúng ta có thể nhìn thấy bằng mắt thường. Đó là loài vi khuẩn có tên Epulopiscium Fishelsoni sống cộng sinh trong ruột cá đuối gai sống ở vùng biển đỏ. Tế bào của loài vi khuẩn này có hình điếu thuốc xì gà dài hơn 0,5mm, về thể tích lớn gấp 1 triệu lần so với vi khuẩn Escherrichiacoli (E.coli) mà ta thường gặp. - Loài vi khuẩn Thiomargarita namibiensis sống trong bùn ở bờ biển Namibia (ở châu Phi) có tế bào hình cầu, xếp thành chuỗi, có thể tích lớn gấp 100 lần so với vi khuẩn Epulopisium fishelsoni. Cho đến nay ta chỉ biết được khoảng 1 - 2% so với tổng số vi khuẩn tồn tại trong tự nhiên. Nhìn chung vi sinh vật gồm nhiều nhóm phân loại khác nhau nhưng chúng có đặc điểm chung là hấp thụ và chuyến hoá vật chất dinh dưỡng nhanh, sinh trưởng rất mạnh. HƯỚNG DẪN TRẢ LỜI CÁC CÂU HỎI Câu 1. Cho các ví dụ về môi trường tự nhiên có vi sinh vật phát triển. Trong các môi trường tự nhiên, vi sinh vật có mặt ở khắp nơi, trong các môi trường và điều kiện sinh thái rất đa dạng. Ví dụ: - Vi khuẩn lên men lactic, lên men êtilic. Nấm rượu vang. Nấm men candina albicans gây bệnh ở người. Câu 2. Nêu những tiêu chí cơ bản để phân thành các kiểu dinh dưỡng của vi sinh vật? Những tiêu chí cơ bản để phân thành các kiểu dinh dưỡng của vi sinh vật là nguồn năng lượng và nguồn dinh dưỡng. Câu 3. Cho biết hô hâ'p là gì? Hô hấp là chuỗi các phản ứng ôxi hoá khử diễn ra ở màng tế bào chất ở vi khuẩn và màng trong ti thể của vi sinh vật nhân thực để giải phóng năng lượng cung cấp cho mọi hoạt động sống của cơ thể sinh vật. Năng lượng được giải phóng trong quá trình hô hấp thường chuyển thành dạng dễ sử dụng chứa trong ATP - một hợp chất có liên kết cao năng. Câu 4. Cho biết lên men là gì? Cho một vài ví dụ. Lên men là sự phân giải cacbonhiđrat xúc tác bởi enzim trong điều kiện kị khí, không có sự tham gia của một số chất nhận electron từ bên ngoài. Chất nhận electron thường là chất trung gian hữu cơ xuất hiện trên con đường phân giải cơ chất dinh dưỡng ban đầu. • Một vài ví dụ Lên men rượu, lên men lactic C6H12O6 -> 2CO2 + 2C2H5OH + 25Kcal C6H12O6 —> 2C3H6O3 + 38 Kcal Câu 5. Cho biết khái niệm về vi sinh vật? Khái niệm vi sinh vật là những cơ thể nhỏ bé không thể nhìn thấy bằng mắt thường mà chỉ nhìn rõ chúng dưới kính hiển vi. Câu 6. Vi sinh vật là gì? Là vi khuẩn sống kí sinh trên cơ thể sinh vật khác. Là những cơ thể sống có kích thước rất nhỏ bé. Là những vi trùng sống trong đất, nước và không khí. Cả a, b và c đều đúng. Đáp án', b Câu 7. Những loại môi trường co bản nuôi cấy vi sinh vật là gì? Môi trường tổng hợp b. Môi trường phức tạp c. Môi trường trung tính d. Cả a và b đều đúng Đáp án', d