SGK Toán 9 - Bài 7. Biến đổi đơn giản biểu thức chứa căn thức bậc hai (tiếp theo)
§7. Biến đổi đơn giản biểu thức chứa cãn thức bạc hai (tiếp theo) Ví dụ 1. Khử mẫu của biểu thức lấy căn a) b) J— với a.b > 0. A 7b Giải Í2 ÍÍ3 7^3 Vó a N 3 - V 3.3 - f5a _ /5a.7b _ V5a.7b V35ab b) V7b =V7b.7b = ỤJ7b7 = 7|b| Một cách tổng quát: Với các biểu thức A, B mà A.B > 0 và B 0, ta có |B| Khử mẫu của biểu thức lấy căn b) c) với a > 0. 2aJ 2. Trục căn thức ở mẫu Trục cãn thức ở mẫu cũng là một phép biến đổi đơn giản thường gặp. Dưới đây là một số trường hợp đơn giản. Ví dụ 2. Trục căn thức ở mẫu 10 — 7=" j b) 7= — Ị c) ỹ= ỹ=-. Trong ví dụ trên ở câu b), để trục căn thức ở mẫu, ta nhân cả tử và mẫu với biểu thức V3 -1. Ta gọi biểu thức V3 +1 và biểu thức V3 -1 là hai biểu thức liên hợp với nhau. Tương tự, ở câu c), ta nhân cả tử và mẫu với biểu thức liên hợp của V5 - V3 là V5 + VL Một cách tổng quát: Với các biểu thức A, B mà B > 0, ta có A aVb Vb =—eT' Với các biểu thức A, B, c mà A > 0 và A * B2, ta có c C(VĂ + B) Và ± B A - B2 Với các biểu thức A, B, c mà Ạ > 0, B > 0 và A B, ta có c _ C(Và + VẼ) VñVẼ= A-B Trục căn thức ở mẫu : a) b) c) 3V8’ Vb 5 2a 5-2V3 ’ 1-Vã 4 6a V7 + V5 ’ 2 Vã - Vb với b > 0 ; với a > 0 và a 1 ; với a > b > 0. Bài tạp 48. Khử mẫu của biểu thức lấy căn (các bài 48 và 49) 1 1 V50 ; 2- 600 2L '540 (1-V3)2 27 49. ab 9a „ 2 ^7- ; Mê’ 36b \ xy a a lb V b bVa’^b b2 ’ (Giả thiết các biểu thức có nghĩa). 50. 51. 52. Trục căn thức ở mẫu với giả thiết các biểu thức chữ đều có nghĩa (từ bài 50 đến bài 52) 5 ’ 2^5 ’ 3 2 73+1 ’ 73-1 ’ 3720 ’ 2 + 73 2-73 272+2 572 b 3 + 7b ’ b-ựỹ 2 3 1 76-75’ Tĩõ + Tỹ’ Tx-ựỹ’ b-ựỹ p_ 2Vp-1 2ab 7ã-7b Luyện tập 53. Rút gọn các biểu thức sau (giả thiết các biểu thức chữ đều có nghĩa) : a) ựl8(72-73)2 ; b) ab J1 + a2b2 ’ ã a u3 + k4 d) a + Vab Tã + 7b Rút gọn các biểu thức sau (giả thiết các biểu thức chữ đều có nghĩa) : 2 + 72 7Ĩ5-75 273-76 a-7^ p-2ựp 1+72 ’ 1-73 ’ 78-2 ’ 1 - Tã ựp-2 Phân tích thành nhân tử (với a, b, X, y là các số không âm) a) ab + b7ã + Tã + 1 ; b) VxJ --ựy3 + 7x2y -yxy' Sắp xếp theo thứ tự tăng dần a)375, 276, 729, 472; 725x - 7l6x = 9 khi X bằng (A) 1; (B) 3 ; Hãy chọn câu trả lời đúng. b) 672 , 738 , 377, 27Ĩ4. (C) 9; (D) 81.