Giải Lịch Sử lớp 9 Bài 13:Tổng kết lịch sử thế giới từ sau năm 1945 đến nay

  • Bài 13:Tổng kết lịch sử thế giới từ sau năm 1945 đến nay trang 1
  • Bài 13:Tổng kết lịch sử thế giới từ sau năm 1945 đến nay trang 2
  • Bài 13:Tổng kết lịch sử thế giới từ sau năm 1945 đến nay trang 3
  • Bài 13:Tổng kết lịch sử thế giới từ sau năm 1945 đến nay trang 4
  • Bài 13:Tổng kết lịch sử thế giới từ sau năm 1945 đến nay trang 5
TổNG KẾT LỊCH SỬTHÊ GIỚI TỪ SAll NĂM 194Í ĐÈN NAY
HƯỚNG DẪN HỌC
Mục tiêu bài học
Hiểu và trình bày được khái quát về :
Toàn bộ kiến thức lịch sử thê giới đã được học trong chương trình Lịch sử lớp 9, đặc biệt là những nhãn tô chi phối tình hình thế giới từ sau năm 1945, trong đó có việc thế giới chia thành hai phe XHCN và TBCN.
Các giai đoạn phát triển, phân kì lịch sử thê giới.
Nội dung chính của mỏi giai đoạn và xu thê phát triển tất yêu cùa thè' giới ngày nay là hoà bình, hợp tác và phát triển.
Kiến thức cơ bản
Mục ỉ. Những nội dung chính của lịch sử tlìê'giới từ san năm 1945 den nay
Trong khoảng hơn nửa thế ki, giai đoạn lịch sử từ sau năm 1945 đến năm 2000 đã diễn ra nhiều sự kiện to lớn, quyết liệt và cà những đào lộn đầy bất ngờ.
-Chú nghĩa xã hội từ phạm vi một nước đã trớ thành một hệ thống thê' giới. Trong nhiều thập niên, hệ thống xã hội chu nghĩa thế giới là một lực lượng hùng mạnh, có ảnh hướng to lớn đối với tiến trình phát triển của thế giới. Nhưng do phạm phái nhiều sai lầm. hệ thống xã hội chú nghĩa đã tan rã vào những năm 1989 - 1991.
-Sau chiên tranh, cao trào giải phóng dân tộc đã diễn ra mạnh mẽ ở châu Á, châu Phi và khu vực Mĩ La-tinh. Kết quá là hệ thống thuộc địa cùa chủ nghĩa đê quốc sụp đố. Hơn 100 quốc gia độc lập trẻ tuổi ra đòi, ngày càng giữ vai trò quan trọng trên trường quốc tế. Nhiều nước đã thu được những thành tựu to lớn về phát triển kinh tế, xã hội.
Sau Chiến tranh thê’ giới thứ hai. những nét nối bật của hệ thống tư bản chú nghĩa là :
+ Nhìn chung, nền kinh tế các nước tư bản phát triển tương đối nhanh, tuy không
tránh khói có lúc suy thoái, khủng hoàng.
+ Mĩ vươn lên trở thành nước tư bán giàư mạnh nhất, đứng đầu hệ thống ttr bản chủ nghĩa và theo đuối mưu đổ thống trị thế giới.
+ Xu hướng liên kết khu vực về kinh tế - chính trị ngày càng phổ biến, điên hình là Liên minh châu Au (EU).
-Về quan hệ quốc tế, sự xác lập của trật tự thế giới hai cực với đặc trưng lớn là sự đoi đầu gay gắt giữa hai phe tư bản chủ nghĩa và xã hội chú nghĩa. Đặc trưng lớn này là nhân tô' chú yếu chi phối nền chính trị thế giới và quan hệ quốc tế trong phần lớn nứa sau thê'kí XX.
-Với những tiến bộ phi thường và những thành tựu kì diệu, cuộc cách mạng khoa học - kĩ thuật đã và sẽ đưa lại những hệ quả nhiều mặt không lường hết được đối với loài người cũng như mỗi quốc gia, dán tộc.
Mục II. Các All thê'phát triển của thế giới lỉgàỵ nay
Từ sau năm 1991, thê' giới bước sang thời kì sau Chiến tranh lạnh. Nhiều xu thê' mới đã xuất hiện như :
Xu thế hoà hoãn và hoà dịu trong quan hệ quốc tế.
Một trật tự thè' giới mới đang hình thành theo chiều hướng đa cực, đa trung tâm.
Dưới tác động của cách mạng khoa học - công nghệ, hầu hết các" nước đều điều chinh chiến lược phát triển, lấy kinh tê' làm trọng điểm.
Nhưng ở nhiều khu vực (như châu Phi, Trung Á...) lại xảy ra các cuộc xung đột, nội chiến đâm máu với những hậu quá nghiêm trọng.
Tuy nhiên, xu thê' chung của thê' giới ngày nay là hoà bình ổn định và hợp tác phát triển.
Cách học
Mục I. Về những nội dung chính của lịch sử thê' giới từ sau năm 1945 đến nay, học sinh dựa vào sự hướng dẫn cúa giáo viên, kết hợp tìm hiểu SGK và trả lời câu hói ờ cuối mục để hiểu rõ vấn đề.
A/ịíc II. Về các xu thê' phát triển của thế giới ngày nay, học sinh nhớ lại kiến thức bài học trước đê nêu rõ các xu thế.
Một số khái niệm, thuật ngữ
Đối tlioại (chính sách) : chính sách hợp tác trên cơ sở hai bên cùng có lợi, cùng tôn trọng lản nhau trong việc thương lượng, giải quyết những tranh chấp quốc tế và những xung đột quân sự mang tính đối địch giữa hai cực trước đây ớ các khu vực trên thê' giới. Chính sách "đối thoại" được thực hiện và trở thành một xu thế chung trong quan hệ quốc tê' từ sau khi "Chiến tranh lạnh" kết thúc.
-Tlioỏ hiệp (đường lối) : đường lối không kiên quyết đấu tranh, nhân nhượng vô nguyên tắc, đi đến chỗ bắt tay với địch.
GỢI Ý TRẢ LỜI CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP TRONG SGK
Càu hỏi: Những nội dung chú yếu cùa lịch sử thê' giới từ sau năm 1945 đến nay :
Sự phát triển của chú nghĩa xã hợi từ một nước là Liên Xõ đã trở thành hệ thống thế giới. Trong quá trình xây dựng chú nghĩa xã hội đã đạt được nhiều thành tựu về kinh tế, quân sự, trớ thành một lực lượng hùng mạnh về chính trị ; nhưng do còn tổn tại những hạn chê' nên cuối cùng chê' độ xã hội chủ nghĩa đã sụp đổ ờ Liên Xô và các nước Đông Âu.
Phong trào giải phóng dân tộc của nhân dân Á, Phi, Mĩ La-tinh chống chú nghĩa đê' quốc, thực dân phát triển mạnh mẽ và đã giành được thắng lợi : hơn 100 quốc gia độc lập trè tuổi đã ra đời, chế độ phân biệt chủng tộc bị xoá bó ; song các nước này đang gặp phải những khó khăn rất lớn trong quá trình xây dựng đâ't nước.
Hệ .thống các nước tư bản chủ nghĩa được củng cố, các nước tư bản có nền kinh tế phát triển mạnh mẽ, đặc biệt Mĩ vươn lên trở thành nước tư bản giàu mạnh nhất, ráo riết theo đuổi mưu đồ làm bá chù thế giới. Xu thê' liên kết kinh tê đang diễn ra mạnh mẽ trong các nước tư bản, tiêu biểu là sự ra đời của Cộng đổng châu Âu.
Trật tự thè' giới hai cực Ianta được xác lập do hai siêu cường Mĩ và Liên Xô đứng dầu. Thê giới chia thành hai phe, căng thẳng, đới đầu nhau trong cuộc chạy đua "Chiến tranh lạnh" và khi "Chiên tranh lạnh" chấm dứt (1989) xu thê hoà hoãn và đối thoại trở thành xu thế chính trong quan hệ quốc tế.
Cuộc cách mạng khoa học - kĩ thuật lần thứ hai diễn ra và đã đạt được những thành tựu vượt bậc, có ý nghĩa to lớn đối với sự phát triển của vãn minh nhân loại.
CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP Tự KIEM tra, đánh giá
CỠH /. Hãy khoanh tròn chữ cái trước ý trá lời dũng.
Đặc điểm lớn bao trùm lịch sử thê' giới từ sau năm 1945 là
các cuộc chiến tranh, xung đột vẫn tiếp diễn ớ nhiều nơi trẽn thê' giới.
thê' giới chia thành hai phe : tư bàn chú nghĩa và xã hội chu nghĩa.
c. cuộc cách mạng khoa học - kĩ thuật lấn thứ hai đạt được nhiều thành tựu quan trọng.
D. thế giới hình thành ba trung tàm kinh tế - tài chính là Mĩ - Táy Âu - Nhật Bán.
Sự kiện đánh dấu hệ thống XHCN nối liền từ Âu sang Á là
sự ra đời nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà năm 1945.
sự ra đời nước Cộng hoà Dân chú Đức nãm 1949.
c. sự thành lập nước Cộng hoà Nhàn dân Trung Hoa nám 1949.
D. sự thành lập nước Cộng hoà Nhân dàn Cu-ba năm 1959.
Nét nổi bật của hệ thống tư bản chủ nghĩa sau năm 1945 là
nền kinh tê' Tây Âu và Nhật Bán vươn lên phát triển nhanh chóng, trờ thành dối thủ cạnh tranh gay gắt với Mĩ.
các nước tư bán liên minh thành lập khối quàn sự NATO nhằm chong lại Liên Xô và các nước xã hội chủ nghĩa.
c. các nước tư bàn có xu hướng liên kết kinh tê' khu vực, tiêu biểu là sự ra đời cúa Cộng đổng kinh tê' châu Âu.
D. Mĩ vươn lẽn trở thành nước tư bán giàu mạnh nhất, ráo riết theo đuổi mưu đồ làm bá chủ thế giới.
Ba trung tâm kinh tê' lớn của thê' giới là
A. Mĩ, Tày Âu. Trung Quốc.	B. Mĩ. Tây Âu, Ấn Độ.
c. Mì, Tày Âu, Nhật Bán.	D. Mĩ. Tây Âu. Thái Lan.
Càu 2. Ghép các sự kiện lịch-sử cho phù hợp với thời gian trong báng sau :
Thời gian
Sự kiện lịch sử
1.Ngày 17-10-1947
a. Thành lập nước Cộng hoà An Độ
2. Ngày 14-1-1950
b. In-đô-nê-xi-a tuyên bố độc lập
3. Ngày 24-12-1951
c. Ma-rốc tuyên bố độc lập
4. Ngày 2-3-1956
d. Cộng hoà Ảng-gô-la tuyên bố thành lập
5. Ngày 20-3-1956
e. Mô-dăm-bích tuyên bố độc lập
6. Ngày 1-1-1959
g. Tuy-ni-di tuyên bô độc lập
7. Ngày 25-6-1975
h. Mianma tuyên bố độc lập
8. Ngày 11-11-1975
k. Cách mạng của nhân dãn Cu-ba thắng lợi
m. Vương quộ'c Li-bi tuyên bớ độc lập
Cáu 3. Hãy nêu các xu thê' phát triển cùa thê' giới ngày nay.
Càu 4. Tại sao nói : "Hoà bình, ổn định và hợp tác phát triển” vừa là thời cơ, vừa là thách thức đối với các dân tộc ?