Giải bài tập Sinh Học 12 Bài 4. Đột biến gen

§4. ĐỘT BIẾN GEN
KIẾN THỨC cơ BẢN
Ngoài kiến thức cơ bản trong bài học, các em cần tham khảo thêm: Trong các dạng đột biến điểm thì dạng đột biển thêm, mất một cặp nuclêôtic gây hậu quả lớn hơn dạng đột biến thay thế. VỊ trí mắt hoặc thêm cặp nuclêôtic càng ở gần phía dầu gen thì hậu quả càng lớn và ngược lại.
GỢl Ý TRẢ LỜI CÂU HỎI SGK
A. Phần tìm hiểu và thảo luận
o Trong các dạng đột biến trên, dạng nào gây hậu quả lớn hơn? Giải thích?
- Trong các dạng đột biến trên, dạng đột biến mất hay thêm một cặp
nuclêôtit trong gen gây hậu quả lớn hơn.
Giải thích: Khi đột biến làm mất đi hay thêm vào một cặp nuclêôtit trong gen sẽ dẫn đến mã di truyền bị đọc sai kể từ vị trí xảy ra đột biến dẫn đến làm thay đổi trình tự axit amin trong chuỗi pôlipeptit nhiều hơn và làm thay đổi chức năng của prôtêin.
o Tại sao nhiều dột biến điểm như dột biến thay thế cặp nuclêôtit lại hầu như vô hại đối với thể đột biến?
Nhiều đột biến điểm như đột biến thay thế cặp nuclêôtit vô hại đốì với thể đột biến vì trường hợp thay thế cặp nuclêôtit dẫn đến biến đổi côđon này thành côđon khác nhưng cùng mã hóa cho 1 axit amin do tính thoái hóa của mã di truyền (đột biến đồng nghĩa) nên trình tự axit amin trong chuỗi pôlipepetit không thay đổi -> chức năng prôtêin cũng không thay đổi.
B. Phần câu hỏi và bài tập
Đột biến gen là gì? Nêu các dạng dột biến điểm thường gặp và hậu quả của nó.
Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc của gen.
Các dạng đột biến điểm thường gặp gồm: thay thế, thêm, mất 1 cặp nuclêôtit.
Hậu quả của đột biến điểm: Phần nhiều đột biến điểm thường vô hại (trung tính). Tuy nhiên, 'những đột biến gen dẫn đến làm thay đổi chức năng của prôtêin thì thường có hại cho thể đột biến, một số đột biến gen cũng có thể làm thay đổi chức năng của prôtêin theo hướng có lợi cho thể đột biến.
Nêu một sô' cơ chế phát sinh dột biến gen.
Sự không hợp đôi trong tái bản ADN.
Tác động của các tác nhân gây đột biến của môi trường.
Hậu quả của dột biến gen phụ thuộc vào những yếu tố nào?
+ Điều kiện môi trường.
+ Tổ hợp gen: trong môi trường này hoặc tổ hợp gen này thì alen đột biến có thể là có hại nhưng trong môi trường khác hoặc tổ hợp gen khác thì alen đột biến đó lại có thể có lợi hoặc trung tính.
Nêu vai trò và ỷ nghĩa của đột biến gen
Đối với tiến hóa: Đột biến gen làm xuất hiện các alen khác nhau cung cấp nguyên liệu cho quá trình tiến hóa của sinh vật. Tuy tần số đột biến của từng gen rất thấp (10"6 -> 104), nhưng số lượng gen trong tế bào rất lớn và số cá thể trong quần thể cũng rất nhiều nên nhìn chung trong mỗi quần thể sinh vật, số lượng gen đột biến được tạo ra trên mỗi thế hệ là đáng kể, tạo nên nguồn biến dị di truyền chủ yếu cho quá trình tiến hóa.
Đối với thực tiễn: Đột biến gen cũng cung câ'p nguyên liệu cho quá trình tạo giống. Vì vậy, ở một sô' đối tượng như vi sinh vật và thực vật, các nhà khoa học thường chủ động sử dụng các tác nhân đột biến để tạo ra các giông mới.
Hãy chọn câu đúng trong số các câu sau đây về đột biến điểm.
Trong sô' các loại đột biến điểm thì đột biến thay thế cặp nuclêôtit là ít gây hại nhất.
Đột biến điểm là những biến đổi đồng thời tại nhiều điểm khác nhau trong gen.
Trong bất cứ trường hợp nào, tuyệt đại đa sô' đột biến điểm là có lợi.
D. Đột biến điểm là những biến đổi nhỏ nên ít có vai trò trong quá trình
tiến hóa.
Đáp án: A.