Giải Toán 11: Vấn đề 5. Đạo hàm cấp cao
VẤN ĐỂ 5: ĐẠO HÀM CẤP CAO A. KIÊN THỨC CẦN NHỚ Định nghĩa Đạo hàm cáp n (n 6 N, n > 2) của hàm số y = f(x), kí hiệu là f“’(x) (hay y(n))), là đạo hàm của đạo hàm cấp (n - 1) của hàm số f(x), tức là fn,(x) = [p’-^x)]’ Ý nghĩa cơ học của đạo hàm cấp hai Gia tốc tức thời tại thời điếm t0 (hay còn nói: gia tốc tại thời điểm t0) của một chất điểm chuyến động với phương trình s = s(t) là y(t0) = s”(t0) B. GLÌI BÀI TẬP SÁCH GIÁO KHOA Bài 1 ’ Tìm đạo hàm câp hai của các hàm số sau tạo các diêm đã chi ra: f(x) = (x + 10)6, f "(2) f(x) = sin3x, f f"(0), f’ Giái Đáp số: -9 ; f"(0) = 0 ; f" 9 2 622 080. “ '-(1 Bài 2 b)-y =-== Vi - X d) y - cos2 X Tìm đạo hàm cấp hai của các hàm số sau: y = 1 - X y = tan X Giai' Đáp sô': a) y" = c) y" = (1 - x) 2sin X COS3 X b) y" = ■ 4^(1 - X)5 d) y" = -2cos2x Bài 1 ( Cho f(x) = (2x - 3)5. Tính f”(3). c. BÀI TẬP Giải Ta có f(x) = 5.2 (2x - 3)4 = 10 (2x - 3)4 f’(x) = 80 (2x - 3)3 f”(x) = 2.240 (2x - 3)2 = 480 (2x - 3) Từ đó f (3) = 480 (6 - 3)2 = 480 . 9 Vậy: f”(3) - 4320. Bài 2 Tính y<ll), biết rằng y — 2 Z 7 x - 3x + 2 Giâi Ta có: X2 - 3x + 2 = (x - l)(x - 2) cho nên Tù' đó y = y'"1 1 x-2 1 x^3x72 _1 (x - l)(x - 2) Ta tìm đạo hàm cấp n của hàm sô f(x) = Ta có x-2 x-2 (x - 2)' ^x - 2 < 1 (x - 2)a -1.2.3 : (x-2)4 = (-l)k kx — 2 Giả sử đã có 2 J -V (x-2)k+1 Lấy đạo hàm hai vế ta được 1 ỹ*" . ..k.,k!((x-2>“)’ k! (n) x-2 = (-l) = (-l) (x-2) 2k+2 k+1 k!(k + l)(x-2) (x - 2)2k+2 = (-l) k+1 (k + 1)! (x - 2)k+2 Vậy x-2 = (-1)" n! n+r (x-2) Chứng minh tương tự ta cũng có: (n) = (-1)" n! Vậy đạo hàm cấp n của hàm sô' đằ cho là: 1 1 (x-1) Bài 3 yn = (—1)" n! (x-2)1 n+1 (x — 1) Chứng minh rằng: (sinax)'"’ = a" sin^ax + (n è N ) (cosbx)1"' = bn cos^bx + n^(n 6 N ) Giải Ta có (sin ax)' - a cos ax = a sin ^ax + (sin ax)" = a2 cos ax + — = a2 sin ax + 2 2 I 2 Giả sứ đã có: (sin ax)'k’ = ak sin^ax + k I Lấy đạo làm hai vế ta được: (sin ax),k+" = ak+1 cos^ax + k J = ak+l sin ^ax + k 71 ■+• — 2 ak+l sin Vậy (sinax)" = a" sin (ax + n ax + (k + 1) (n e N's) Chứng minh tương tự ta cũng được: (cos bx)"'1 = bn cos I bx + n (n £ N*) X2 + X - 2 2 D. BÀI TẬP ĐỀ NGHỊ Bài 1 Tính đạo hàm cấp n của hàm số: y - sinõx cos2x. Bài 2 Tính đạo hàm cấp n của hàm sô 2x + 1 y Bài 3 Tính đạo hàm cấp n của hàm số x + 1 y = ^