Giải toán 12 Bài 1. Số phức
§1. SỐ PHỨC KIẾN THỨC CĂN BẢN sối: i2 = —1 Định nghĩa số phửc Mỗi biểu thức dạng a + bi, trong đó a, b e s, i2 = -1 được gọi là một số phức. Đối với số phức z = a + bi, ta nói a là phần thực, b là phần ảo của z. Tập hợp các số phức kí hiệu là c. Số phức bằng nhau a + bi = c + di a = c và b = d Biểu diễn hình học số phức Điểm M(a; b) trong hệ tọa độ vuông góc xOy được gọi là điểm biểu diễn số phức z = a + bi. Môđun của số phức z = a + bi thì I z I = Va2 + b2 Số phức liên hợp Số phức z' = z = a - bi được gọi là số phức liên hợp của z = a + bi. Chú ý: z = z; I z I = íz| PHƯƠNG PHÁP GIẢI BÀI TẬP Tìm phần thực và phần áo cúa số phức z, biết: d) z = -7i. a) z = 1 - xi; b) z = \Í2 - i; c) z = 2 V2 ; éịiải Phần thực và phần ảo của số phức z lần lượt là: 1;-71 b) 72 ; -1 c)2ự2;0 d) 0;-7. Tìm các sô’ thực X và y, biết: a) (3x - 2) + (2y + l)i = (x + 1) - (y - 5)i b) (1 - 2x) - i Vã = Võ + (1 - 3y)i c) (2x + y) + (2y - x)i = (x - 2y + 3) + (y + 2x + l)i. Áp dụng a + bi = c + di b) |z| = 7T22 + (-3)2 = 7ĨĨ; d) Iz| = 7(737 = 73. a) (3x - 2) + (2y + l)i = (x + 1) - (y - 5)i 3x - 2 = X + 1 2y +1 = -(y - 5) 3 X = — 2 4 y 3 b) (1 - 2x) - i 73 = 75 + (1 - 3y)i • 1 - 2x = 75 l-3y = -73 1-75 2 1 + 73 c) (2x + y) + (2y - x)i = (x - 2y + 3) + (y + 2x + l)i d)z = i Tã. j2x + y = x-2y + 3 ix + 3y = 3 lx = 0 [2y- x = y + 2x + ie> |-3x + y = 1 [y = 1 Trên mặt phăng tọa độ, tìm tập hợp điểm biểu diễn các số phức z thỏa mãn diều kiện: a) Phần thực của z bằng -2 b) Phần ảo của z bằng 3 c) Phần thực của z thuộc khoảng (-1; 2) d) Phần ảo cùa z thuộc đoạn [1; 3], e) Phần thực và phần ảo của z đều thuộc đoạn [-2; 2], Ốịlải y -2 ' 0 X y 3 0 X » f y* Các điểm biểu diễn số phức z được xác định trên các hình Trên mặt phăng tọa độ, tìm tập hợp điểm biểu diễn các số phức z thỏa mãn điều kiện: a) I z I = 1; b) I z I < 1; c) 1 < I z I < 2; d) I z I = 1 và phần ảo của z bằng 1. Ốjiải Giả sử z = X + yi |z| = 1 X2 + y2 = 1. Tập hợp điểm là đường tròn tâm o bán kính bằng 1. I z| < 1 <o X2 + y2 < 1. Tập hợp điểm là hình tròn kể cả biên tâm 0 bán kính bằng 1. và d) Tập hợp điểm là các hình sau: y y A ° W X \ ° 1/ X c) 'W|| d) 6. Tìm z , biết: a) z = 1 - i V2 ; b) z = - V2 + i Vã ; c) z = 5; d) z = 7i. Ốịlải a) z = 1 + i V2 ; b) z = - V2 - i Vẩ ; c) Z = 5; d) Z = -7i. c. BÀI TẬP LÀM THÊM Tìm X, y e K thỏa: 3x - 1 + (3 - 2y)i = 2 - 3x - 3yi X + y - 3 + (2x - y)i = 3x - 2y - (2y + l)i. Tính môđun của z biết: z = 3 - 2i b) z = -3i c) z = 5. Tìm tập hợp điểm biểu diễn các sô' phức z thỏa I z I < 2 và phần ảo của z thuộc [-1; 1],