SGK Địa Lí 8 - Bài 11. Dân cư và đặc điểm kinh tế khu vực Nam Á
Bài 11 : DÂN cư VÀ ĐẶC ĐIỂM KINH TÊ' KHU vực NAM Á Khu vực Nam Á có tài nguyên thiên nhiên giàu có, là một trong những cái nôi của nền vãn minh Cổ đại thế giới. Hiện nay Nam Á vẫn là khu vực các nước đang phát triển, có dân cư đông bậc nhất thế giới. DÂN Cư - Quan sát hình 11.1, em có nhận xét gì về sự phân bố dân cư cùa Nam Á ? BIỀNA-RAP D ° o MẠN-ĐI-VƠ Đô thị trên 8 triệu dân • Đô thị từ 5 đến 8 triệu dân Vịnh Ben-gạn • Mỗi chắm tuong ứng 500.000 nguôi Hình 11.1. Lược đồ phân bô'dân cư Nam Á i Hình 11.2. Đền Tat Ma-han - một trong những công trình văn hoá nổi tiếng ở Ân Độ Bảng 11.1. Diện tích và dân sô một số khu vực của châu Á Khu vực Diện tích (nghìn km2) Dân số nám 2001 (triệu người) - Đông Á 11762 1503 - Nam Á 4489 1356 - Đông Nam Á 4495 519 - Trung Á 4002 56 - Tây Nam Á 7016 286 Nguồn : Niên giám thống kê 2001 - NXB Thống kê, Hà Nội, 2002. Dựa vào báng 77.7, em hãy kể tên hai khu vực đông dân nhất châu Á. Trong hai khu vực đó, khu vực nào có mật độ dân số cao hơn ? Dân cư Nam A chủ yếu theo An Độ giáo, Hôi giáo, ngoài ra còn theo Thiên Chúa giáo, Phật giáo... Tôn giáo có ảnh hường lòn đến tinh hình kinh tế - xá hội ở Nam Á. ĐẶC ĐIẾM KINH TẼ-XÃ HỘI Trước đây, toàn bộ khu vực Nam Á bị đế quốc Anh xâm chiếm làm thuộc địa. Nam Á trớ thành noi cung cấp nguyên liệu, nông sản nhiệt đói và tiêu thụ hàng công nghiệp của các công ti tư bán Anh. Năm 1947, các nước Nam Á đã giành được độc lập và tiến hành xây dựng nén kinh tế tự chù. Tuy nhiên, do bị đế quốc Anh đõ hộ kéo dài gán 200 năm (1763 - 1947), lại luôn xảy ra máu thuần, xung đột giũa các dân tộc và các tôn giáo, nên tình hình chính trị - xã hội trong khu vục thiếu ổn định. Đó là những trở ngại lớn ánh huớng tới sự phát triến kinh tế cùa cac nuóc Nam Á. Tổng sản phầm trong nuớc (GDP) cùa Nam Á năm 2000 là 620,3 tỉ USD. Hình 11.3. Một vùng nông thôn ở Nê-pan Hình 11.4. Thu hái chè ở Xri Lan-ca Bàng 11.2. Cơ cấu tổng sản phẩm trong nước (GDP) của Ân Độ Các ngành kinh tế Ti trọng trong cơ cấu GDP (%) 1995 1999 2001 - Nông - Lâm- Thuỷ sản 28,4 27,7 25,0 - Công nghiệp-Xây dựng 27,1 26,3 27,0 - Dịch vụ 44,5 46,0 48,0 Nguồn : Số liệu kinh tế - xã hội các nuớc và vùng lãnh thổ trên thế giới. NXB Thống kẽ, Hà Nọi, 2002. Qua bảng 77.2, em hãy nhận xét về sự chuyến dịch cơ cấu ngành kinh tế cùa Ân Độ. Sự chuyên dịch đó phàn ánh xu hướng phát triển kinh tê' như thế nào ? Ân Độ là quốc gia có nén kinh tê' phát triển nhất khu vực Nam A. Từ sau ngày giành được độc lập, An Độ đã xây dựng được một nén công nghiệp hiện đại, bao gổm các ngành công nghiệp năng lượng, luyện kim, cơ khí chế tạo, hoá chất, vật liệu xây dựng... và các ngành công nghiệp nhẹ, đặc biệt là công nghiệp dệt vốn đã nổi tiếng lâu đời với hai trung tâm chính là Côn-ca-ta và Mum-bai. Ấn Độ cũng phát triển các ngành công nghiệp đòi hỏi công nghệ cao, tinh vi, chính xác như điện tử, máy tính v.v... Ngày nay, vé giá trị sàn lượng công nghiệp, An Độ đả đứng hàng thứ 10 trên thế giới. Sản xuất nông nghiệp cùng không ngừng phát triển, với cuộc "cách mạng xanh" và "cách mạng tráng", Ân Độ đả giải quyết tốt vấn đé lương thực, thực phám cho nhân dân. Các ngành dịch vụ cũng đang phát triến, chiếm tới 48% GDP. Năm 2001, GDP đạt 477 ti USD, có ti lệ gia tăng 5,88% và GDP bình quân đâu người là 460 USD. Nam Á là một trong những khu vực có dân CƯ tập trung đông nhất châu Á, một trong những cái nôi của nền văn minh cổ đại và tôn giáo lớn trên thế giới. Các nước trong khu vực có nền kinh tế đang phát triển, hoạt động sản xuất nông nghiệp vẫn là chủ yếu, trong đó Ấn Độ là nước có nền kinh tế phát triển nhất. CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP Em hãy ghi vào vở tên các nước trong khu vực Nam Á lân lượt theo số kí hiệu trên hình 11.5. Căn cứ vào hình 11.1 em có nhận xét gì vê đặc điếm phân bố dân cư cùa Nam Á. Hãy giải thích tại sao khu vực Nam A lại có sự phân bố dãn cư không đéu ? Các ngành công nghiệp, nông nghiệp và dịch vụ của Ấn Độ phát triển như thê nào ?