SGK Địa Lí 8 - Bài 2. Khí hậu châu Á
Bài 2 : KHÍ HẬU CHÂU Á Châu Á nằm trải dài từ vùng cực Bắc đến vùng Xích đạo, có kích thước rộng lớn và cấu tạo địa hình phức tạp. Đó là những điều kiện tạo ra sự phân hoá khí hậu đa dạng và mang tính lục địa cao. KHÍ HẬU CHÂU Á PHÂN HOÁ RẤT ĐA DẠNG CHÂU ÂU CHÂỤ PHI / BIỂNA-RAP CHÚ GIẢI I 1 l ĐỚI KHÍ HẬU cực VÀ CẬN cực ĐỚI KHÍ HẬU ÔN ĐÓI Kiểu ôn đới lục địa Kiểu ôn đới gió mùa Kiểu ôn đới hải dương 3 ĐỚI KHÍ HẬU CẬN NHIỆT Im*»| Kiểu cận nhiệt địa trung hải ’ I l K'®u cận nh'ệt gió m^a |.'Z.’ I Kiểu cận nhiệt lục địa ’ í l Kiểu núi cao ĐÓI KHÍ HẬU NHIỆT ĐỚI Kiểu nhiệt đới khố 4 - [ . . I Kiểu nhiệt đới gió mùa I 5 I ĐỚI KHÍ HẬU XÍCH ĐẠO + -h +- Ranh giới châu Á - châu Âu Ranh giới đới khí hậu Ranh giới kiểu khí hậu 3 / X ẤN Độ Hà Nội V / ẦÚẴn’gun Ỵ Vịnh Ben-gan »70 \XRI LAN-CA vk-— 80° DƯONg Hình 2.1. Lược đồ các đới khí hậu châu Á a) Khí hậu châu Á phân hoá thành nhiêu đới khác nhau Quan sát hình 2.1, em hãy : Đọc tên các đới khí hậu từ vùng cực Bắc đến vùng Xích đạo dọc theo kinh tuyến 80°Đ. Giải thích tại sao khí hậu châu Á lại chia thành nhiều đới như vậy ? b) Các đới khí hậu châu Á thường phân hoá thành nhiéu kiếu khi hậu khác nhau Quan sát hình 2.1, em hãy chi một trong các đới có nhiều kiểu khí hậu và đọc . tên các kiểu khí hậu thuộc đới đó. Như vậy, châu Á có nhiéu đới khi hậu khác nhau. Sự đa dạng này là do lãnh thố trai dài từ vùng cực Bác đến vùng Xích đạo. Mặt khác, ở một số đới lại chia thành nhiéu kiếu mà nguyên nhân chính là do lãnh thô rất rộng, có các dày nui và sơn nguyên cao ngăn anh hường cúa bién xâm nhập sâu vào nội địa. Ngoài ra, trên các núi và son nguyên cao khí hậu còn thay đói theo chiếu cao. KHÍ HẬU CHÂU Á PHỐ BIẾN LÀ CÁC K1ẼU KHÍ HẬU GIÓ MÙA VÀ CÁC KIỂU KHÍ HẠU LỤC ĐỊA Các kiều khí hậu gió mùa Quan sát hình 2.1, em hãy chì các khu vực thuộc các kiểu khí hậu gió mùa. Khí hậu gió mùa châu Á gồm các kiếu : khi hậu gió mùa nhiệt đòi phân bố ở Nam Á và Đỏng Nam Á, khí hậu gió mùa cận nhiệt và ôn đới phân bố ơ Đông Á. Trong các khu vực khí hậu gió mùa, một năm có hai mùa rõ rệt : mùa đòng có gió từ nội địa thói ra, không khí khô, lạnh và mưa không đáng kế. Mùa hạ có gió tù đại dưong thổi vào lục địa, thời tiết nóng ầm và có mưa nhiéu. Đặc biệt, Nam Á và Đông Nam A là hai khu vực có mưa vào loại nhiều nhất thế giới. Các kiểu khí hậu lục địa Quan sát hình 2.1, em hãy : Chì nhũng khu vực thuộc các kiểu khí hậu lục địa. Cho biết các kiểu khí hậu lục địa có những đặc điểm chung gì đáng chú ý ? Các kiếu khí hậu lục địa phàn bố chu yếu trong các vùng nội địa và khu vực Tây Nam A. Tại các khu vực này vé mùa đông khô và lạnh, mùa hạ khô và nóng. Lượng mưa trung bình năm thay đổi từ 200-500mm, độ bốc hoi rất lớn nên độ ám không khí luôn luôn thấp. Hâu hết các vùng nội địa và Tây Nam Á đêu phát triển cảnh quan bán hoang mạc và hoang mạc. Tóm lại, khí hậu châu Á phân hoá rất đa dạng, thay đổi theo các đới từ bắc xuống nam và theo các kiểu từ duyên hải vào nội địa. Có các kiểu khí hậu phổ biến : khí hậu gió mùa và khí hậu lục .địa. CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP Dựa vào các biếu đõ nhiệt độ và lượng mưa cua ba đìa điếm dưới đây, em hãy cho biết : Mỗi địa điếm nàm trong kiếu khí hậu nào ? Nêu đặc điếm vé nhiệt độ và lượng mưa của mỗi địa điếm đó. °C mm Y-an-gun (Mi-an-ma) s / X 82 °C mm 1 2 3 4 56 7 8 9 10 11 12 E Ri-át (A-rập Xê-út) / N /1 \ / 220 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1011 12 °C mm U-lan Ba-to (Mông Cổ) Dựa vào bang 2.1, hãy vẽ biếu đó nhiệt độ và lượng mưa vào vớ học và xác định địa điếm này thuộc kiểu khí hậu nào ? Bảng 2.1. Nhiệt độ và lượng mưa tiling bình tháng tại Thượng Hài (Trung Quốc) Tháng Yếu to\. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Nhiệt độ (°C) 3,2 4,1 8,0 13,5 18,8 23,1 27,1 27,0 22,8 17,4 11,3 5,8 Lượng mưa (mm) 59 59 83 93 93 76 145 142 127 71 52 37