SGK Vật Lí 9 - Bài 52 Ánh sáng trắng và ánh sáng màu
BAI 52 ÁNH SÁNG TRẮNG VÀ ÁNH SÁNG MÀU ■ Iz NGUỒN PHÁT ÁNH SÁNG TRẮNG VÀ NGUỒN PHÁT ÁNH SÁNG MÀU Các nguồn phát ánh sáng trắng Mặt Trời là nguồn phát ánh sáng tráng rất mạnh. Anh sáng mặt trời đến mát ta lúc ban ngày (trừ lúc bình minh và hoàng hôn) là ánh sáng tráng. Các đèn có dây tóc nóng sáng như bóng đèn pha của xe ôtô, xe máy, bóng đèn pin, bóng đèn tròn... cũng là nguồn phát ánh sáng tráng. Các nguồn phát ánh sáng màu Các đèn LED phát ra ánh sáng màu. Có đèn phát ra ánh sấng màu đỏ, có đèn phát ra ánh sáng màu vàng, có đèn phát ra ánh sáng màu lục. Bút laze thường dùng phát ra ánh sáng màu đỏ. Có những đèn ống phát ra ánh sáng màu đỏ, màu vàng, màu tím... dùng trong quảng cáo. II - TẶO RA ÁNH SÁNG MÀU BẰNG TẤM LỌC MÀU Tấm lọc màu có thé là một tấm kính màu, một mành giấy bóng kính có màu, một tấm nhựa trong có màu, một lớp nước màu... Thí nghiệm Quan sát ánh sáng phía sau một tấm lọc màu và nêu nhận xét rút ra từ những thi nghiệm sau (hình 52.1) : Chiếu một chùm sáng tráng qua một tấm lọc màu đở. Chiếu một chùm sáng đò qua một tấm lọc màu dở. Chiếu một chùm sáng đò qua một tấm lọc xanh (hoặc tím). (Ta dùng các đèn màu để có ánh sáng màu). Rì Hãy cho biết màu của ánh sáng mà ta thu được sau các tấm lọc màu trong thí nghiệm 1. Chùm sáng Tấm lọc đỏ màu đỏ Chùm sáng Tấm lọc đỏ màu xanh Chùm sáng Tấm lọc trắng màu đỏ Hình 52.1 Các thí nghiệm tương tự Làm các thí nghiệm tưong tự vói các tấm lọc màu và ánh sáng màu khác (nếu điêu kiện cho phép) và cho biết màu của ánh sáng sau các tấm lọc màu. Rút ra kết luận +Chiếu ánh sáng tráng qua một tấm lọc màu ta sẽ đuợc ánh sáng có màu của tấm lọc. + Chiếu ánh sáng màu qua tấm lọc cùng màu ta sẽ được ánh sáng vần có màu đó. + Chiếu ánh sáng màu qua tấm lọc khác màu sẽ không được ánh sáng màu đó nữa. Vậy, nếu chiếu ánh sáng tráng hay ánh sáng màu qua tấm lọc cùng màu, ta sẽ được ánh sáng có màu đó. Anh sáng màu này khó truyén qua tấm lọc màu khác. Tấm lọc màu nào thì hấp thụ ít ánh sáng có màu đó, nhưng hấp thụ nhiẻu ánh sáng có màu khác. Hãy dùng kiến thức vừa nêu để giải thích kết quá cùa các thí nghiệm ơ trên. Ill - VẬN DỤNG SI Ánh sáng đó, vàng ờ các đèn sau và các đèn báo rẽ của xe máy được tạo ra như thê nào ? S3 Một bế nước nhó (như bế cá cảnh) có các thành bẽn trong suốt đựng nước pha mực đò có thế dùng như dụng cụ nào ờ trên ? Hãy thử làm lại các thí nghiệm o trên với bẽ nước màu này để khắng định câu tra lời cua em là đúng. ứ Ánh sáng do Mặt Trời và các đèn có dây tóc nóng sáng phất ra là ánh sáng trắng. ứ Có một số nguồn sáng phát ra trục tiếp ánh sáng màu. ứ Có thể tạo ra ánh sắng màu bằng cách chiếu chùm sáng trắng qua tấm lọc màu. CÓ THỂ EM CHƯA BIẾT Các chất rắn bị nung nóng đến hàng nghìn độ sẽ phát ra ánh sáng trắng. Các chất khí khi phát sáng thường phát ra ánh sáng màu. Có thể tạo ra ánh sáng vàng bằng cách đua một vài hạt muối vào ngọn lửa đèn cồn, ngọn lửa bếp ga...