Soạn Văn 9: Cách làm bài nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích)
CÁCH LÀM BÀI NGHỊ LUẬN VE TÁC PHẨM TRUYỆN (HOẶC ĐOẠN TRÍCH) KIẾN THỨC Cơ BẢN Bài nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích) có thể bàn về chủ đề, nhân vật, cốt truyện, nghệ thuật của truyện. Bài làm cần đảm bảo đầy đủ các phần của một bài nghị luận: Mở bài: giới thiệu tác phẩm (tuỳ theo yêu cầu cụ thề của đề bài) và nêu ý kiến đánh giá sơ bộ của mình. Thân bài: nêu các luận điểm chính về nội dung và nghệ thuật của tác phẩm, có phân tích, chứng minh bằng các luận cứ tiều biểu và xác thực. Kết bài: nêu nhận định, đánh giá chung của mình về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích). Trong quá trình triển khai các luận điểm, luận cứ, cần thể hiện sự cảm thụ và ý kiến riêng của người viết về tác phẩm. Giữa các phần, các đoạn của bài văn cần có sự liên kết hợp lí, tự nhiên. HƯỚNG DẪN TÌM HIỂU CÂU HỎI PHAN bài học Câu a. Các đề bài ở trang 64 và 65 trong SGK nêu những vấn đề về tính cách, số phận của nhân vật trong tác phẩm để yêu cầu người đọc nhận xét đánh giá. Những đề nghị luận này đều ở dạng đề mở, không gò bó người làm về một kiểu bài nhất định có thể kết hợp đồng thời nhiều thao tác nghị luận. Câu b. Các từ suy nghĩ và phân tích trong đề bài đòi hỏi cách làm bài cũng phải khác nhau: + Đề phân tích yêu cầu phân tích tác phẩm rồi sau đó đưa ra nhận xét thiên về tính khách quan. + Đề suy nghĩ yêu cầu nêu ra nhận xét về tác phẩm trên cơ sở một tư tưởng, góc nhìn nào đó, thiên về tính chủ quan. HƯỚNG DẪN LUYỆN TẬP Đề bài: Suy nghĩ của em về truyện ngắn “Lão Hạc” của Nam Cao. Lập dàn bài Mở bài: giới thiệu về tác giả Nam Cao và truyện ngắn Lão Hạc. Thân bài: nêu những suy nghĩ về nhân vật: - Cảnh ngộ éo le của lão Hạc: vợ chết, con đi xa, một mình cô đơn lại bị ốm nặng. Tình thương con của một người cha (dù đói nhưng không bán mảnh vườn, giữ lại để cho con ngày trở về). Niềm day dứt của lão Hạc sau khi bán con chó Vàng. Cái chết đau đớn của lão Hạc. Tấm lòng nhân đạo của nhà văn. Kết bài: Sức hấp dẫn của hình tượng nhân vật, thành công của nhà văn khi xây dựng nhân vật lão Hạc. Viết đoạn văn dựa vào các ý chính trên.