SGK Sinh Học 7 - Bài 14: Một số giun tròn khác và đặc điểm chung của ngành Giun tròn

Bài 14	MỘT SỐ GIUN TRÒN KHÁC VÀ
ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA Ngành giun tròn
I - MỘT SỐ GIUN TRÒN KHÁC
Phần lớn (khoảng 30 nghìn loài) giun tròn kí sinh ờ động vật, thực vật và người. Riêng ở người, một số giun kí sinh phổ biến và nguy hiểm như : giun chì, giun móc câu, giun tóc, giun kim. Chúng đều kí sinh và gây ra các bệnh ở mức độ nguy hại khác nhau. Sau đây là một sô đại diện thường gặp (hình 14.1, 2, 3).
Hình 14.2. Giun móc câu
Hình 14.3. Giun rễ lúa
Hình 14.1. Giun kim Kí sinh ở một già người, nhâí là ở trẻ em. Đêm, giun cái liên tục tìm đến hậu môn đẻ trứng gây ngứa ngáy. Trứng giun (hình 14.4) .qua tay và thức ăn truyền vào miệng.
Hình 14.4. Vòng đời giun kim ở trẻ em
(Mũi tên chỉ nơi phát tán và xâm nhập của giun). 1. Trứng giun ;
Kí sinh ở tá tràng làm người bệnh xanh xao, vàng vọt. Au trùng xâm nhập qua da bàn chân, khi người đi chân đất ở vụng có ấu trùng giun móc câu (vùng mỏ, vùng trồng màu...) sẽ dễ bị mắc bệnh.
Kí sinh ở rễ lúa gây thối rễ, lá úa vàng rồi cây chết. Giun rễ lúa là một trong các nguyên nhân gây “bệnh vàng lụi'’, rất nguy hại ỏ cây lúa.
2. Giun trưởng thành.
Thảo luận và trả lời các câu hỏi sau :
Các loài giun tròn thưòng kí sinh ở đâu và gây ra các tác hại gì cho vật chủ ?
Hãy giải thích sơ đồ vòng đời giun kim ở hình 14.4 :
+ Giun gây cho trẻ em điều phiền toái nhu thế nào ?
+ Do thói quen nào ở trẻ mà giun khép kín được vòng đời ? 1
Để đề phòng bệnh giun, chúng ta phải có biện pháp gì ? n-ĐẶC ĐIỂM CHUNG
. Các loài giun tròn kí sinh ở những cơ quan khác nhau của vật chủ như : ruột
.non, tá tràng, ruột già, mạch bạch huyết, túi mật, rễ lúa... Dù có câu tạo thích
nghi đa dạng, nhưng chúng vần giữ các đặc điểm chung của ngành Giun tròn.
Hãy dựa vào hình vẽ và thông tin trong bài 13, 14, thảo luận đánh dấu (/) và điền chữ vào bảng sau cho phù hợp :
Bảng. Đặc điểm của ngành Giun tròn
Gỉun đũa, giun kim, giun móc câu... thuộc ngành Giun tròn, có các đặc điềm chung nhu : co thể hình trụ thuờng thuôn hai đầu, có khoang co thể chua chính thức, co quan tiêu lĩoá bát đâu từ miệng và kết thúc ở hậu môn. Phần lớn số loài giun tròn sống kí sinh. Một số nhò sống tụ do.
âu hòi
Căn cứ vào nơi kí sinh hãy so sánh giun kim và giun móc câu, loài giun nào nguy hiểm hơn ? Loài giun nào dề phòng chống hơn ?
Trong số các đặc điểm chung của Giun tròn, đặc điểm nào dề dàng nhận
biết chúng ?
3. O nước ta, qua điều tra thấy tỉ lệ mắc bệnh giun đũa cao, tại sao ?
Hình 14.5. Giun chì
1. Giun chỉ cđi; 2. Người mắc bệnh chân voi.
Con cái dài như sợi chỉ (tới 20cm và hơn) kí sinh ở mạch bạch huyết, gây ra các bệnh : tay voi, chân voi, vú voi. Âu trùng giun chỉ qua muỗi truyền vào người bệnh.