SGK Sinh Học 7 - Bài 55: Tiến hóa về sinh sản

trong những đặc điếm đặc trưng nhất của sinh vật nói chung và động vật nói riêng là khả năng sinh sản. Đó là chức năng duy trì nòi giông bằng cách sinh sôi nảy nở.
I-SINH SẢN VÔ TÍNH
Sinh sản vô tính là hình thức sinh sản không có tế bào sinh dục đực và tế bào sinh dục cái kết hợp với nhau. Có hai hình thức chính : Sự phân đôi cơ thể và mọc chồi.
Hãy cho biết, ở Động vật không xương sống, những đại diện nào có hình thức sinh sản vô tính bằng cách phân đôi, hoặc mọc chồi.
n-SINH SẢN HŨU TÍNH
Là hình thức sinh sản có ưu thế hơn hình thức sinh sản vô tính. Trong sinh sản hữu tính có sự kết hợp giữa tê bào sinh dục đực (tinh trùng) và tế bào sinh dục cái (trứng). Trứng thụ tinh sẽ phát triển thành phôi. Trứng được thụ tinh ngoài cơ thê mẹ là thụ tinh ngoài và được thụ tinh trong cơ thể mẹ là thụ tinh trong.
Nếu yếu tố đực và yếu tô cái có trên cùng một cá thể thì được gọi là cá thể lưỡng tính. Nếu trên hai cá thể khác nhau thì được gọi là cá thê phân tính.
Thảo luận và trả lời câu hỏi :
Hãy so sánh hình thức sinh sản vô tính và hình thức sinh sản hữu tính.
Hãy cho biết giun đất, giun đũa, cá thể nào là lưỡng tính, phân tính và có hình thức thụ tinh ngoài hoặc thụ tinh trong.
m - Sự TEẾN HOÁ CÁC HÌNH THỨC SINH SẢN HỦƯ TÍNH
Tuỳ theo mức độ tiến hoá, sự hoàn chỉnh hình thức sinh sản hữu tính được thể hiện ở các mặt sau đây : Sự thụ tinh, đẻ trứng hay đẻ con, sự phát triển phôi có biến thái hay trực tiếp, không nhau thai hoặc có nhau thai. Ngoài ra còn thể hiện ở tập tính chăm sóc trứng, sự chăm sóc con.
▼ - Lựa chọn câu thích hợp điền vào các ô trống ờ bảng sau :
Bảng. Sự sinh sản hữu tính và tập tính chăm sóc con ở động vật
Tên loài
Thụ tinh
Sinh sân
Phát triển phôi
Tập tính bảo vệ trứng
Tập tính nuôi con
Trai sông
Châu châu
Cá chép
Êch đồng
ì - ■■
Thằn lằn bóng đuôi dài
Chim bồ câu
Thỏ
Những câu lựa chọn
Thụ tinh ngoài
Thụ tinh trong
-• ■
■
- Đẻ con
-Đẻ
trứng
Biến thái
Trực tiếp (không nhau thai)
Trực tiếp (có nhau thai)
Đào hang, lót ổ
Làm tổ, ấp trứng
Không đào hang, không làm tổ
Bằng sữa diều, mớm mồi
Bằng sữa mẹ
Con non (ấu trùng hay nòng nọc) tự đi kiếm mồi
- Dựa vào bảng đã điền, hãy nêu lợi ích của sự thụ tinh trong, đẻ con, phôi phát triển trực tiếp không hoặc có nhau thai, các hình thức bảo vệ trứng và nuôi con.
Trong sụ tiến hoá các hình thức sinh sản thì sinh sàn hữu tính có ưu thế hon sinh sàn vồ tính, nên sức sống cùa co thể con được sinh ra cao. Tuỳ theo mức độ tiến hoá mà sự hoàn chỉnh các hĩnh thức sinh sản hữu tính được thề hiện ở : thụ tinh trong, đè con, thai sinh, hỉnh thức chăm sóc trứng và con. Sự hoàn chỉnh các hỉnh thức sinh sản này đã đảm bào cho động vật đạt hiệu quà sinh học cao như: nâng cao ti lệ thụ tinh, ti lộ sống sót, thúc đáy sự tăng trưởng nhanh ở động vật non.
c!âu hỏi
	 - •
Hãy kê các hình thức sinh sản ờ động vật và sự phân biệt các hình thức sinh sản đó.
Giải thích sự tiên hoá hình thức sinh sân hữu tính, cho ví dụ.
j m CÓ biết _
Thú non học tập như thê nào ?
Thú mẹ dạy con bằng cách đùa với con, vòn con hoặc mang mồi chết về cho con vòn. Thú con vờn với nhau là đê “củng cô bài học” do thú mẹ dạy. Đây rõ ràng là những “bài học” đầu tiên của thú mẹ dạy con tập bắt mồi. Đến một lứa tuổi nào đó, thú non (sư tử, chó sói, cáo...) theo thú mẹ đi săn mồi.
Học tập bằng cách bắt chước là hoạt động bẩm sinh của thú non khi sống với mẹ của nó. Những con non nếu phải tách khỏi mẹ và đàn, sẽ trở nên ngù ngờ, thậm chí, một con khi non khi nhìn thấy một quả chuối chín vàng cũng không biết tìm đến bóc ăn.