Soạn Văn 8: Trường từ vựng

  • Trường từ vựng trang 1
  • Trường từ vựng trang 2
  • Trường từ vựng trang 3
  • Trường từ vựng trang 4
TRƯỜNG TỪ VựNG
KIẾN THỨC Cơ BẢN
Trường từ vựng là tập hợp của những từ có ít nhất một nét chung về nghĩa.
HƯỚNG DẪN TÌM HlỂU CÂU HỎI PHAN bài học
Thế nào là trường từ vựng?
Đọc đoạn văn ta thấy các từ: mắt, mặt, da, gò má, đùi, đầu, cánh tay, miệng đều có chung một nét nghĩa là chỉ các bộ phận của cơ thể con người.
Lưu ý (có 4 trường hựp)
+ Một trường từ vựng có thể bao gồm nhiều từ vựng nhỏ hơn.
+ Một trường từ vựng có thể bao gồm những từ khác biệt nhau về loại.
+ Một từ có thể thuộc nhiều trường từ vựng khác nhau.
+ Chuyển trường từ vựng để tăng thêm tính nghệ thuật của ngôn từ và khả năng diễn đạt.
HƯỚNG DẪN LUYỆN TẬP
Câu 1. Đọc văn bản “Trong lòng mẹ” của nhà văn Nguyên Hồng, tìm các từ thuộc trường tù vựng “người ruột thịt”.
Những từ thuộc trường từ vựng người ruột thịt trong văn bản Trong lòng mẹ của nhà văn Nguyên Hồng:
Mẹ tôi, thầy tôi, em tôi, mợ mày, mợ, cô tôi, mợ, con.
Câu 2. Hãy đặt tên trường từ vựng cho mỗi dãy từ dưới đây:
+ Nhóm từ thuộc trường từ vựng nói về dụng cụ đánh bắt cá: lưới, nơm, câu vó.
+ Nhóm từ thuộc trường từ vựng nói về đồ dùng trong gia đình: tủ, rương, hòm, va li, chai, lọ.
+ Nhóm từ thuộc trường từ vựng chỉ hành động: đá, đạp, giẫm,
xéo.
+ Nhóm từ thuộc trường từ vựng chỉ trạng thái của con người: buồn, vui, phấn khởi, sợ hãi.
+ Nhóm từ thuộc trường từ vựng chỉ tính cách của con người: hiển lành, độc ác, cởi mở.
+ Nhóm từ thuộc trường từ vựng chỉ dụng cụ học tập: bút máy, bút bi, phấn, bút chì.
Câu 3. Các từ in đậm trong đoạn văn sau đây thuộc trường từ vựng nào?
“Vì tôi biết rõ, nhắc đến mẹ tôi, cô tôi chỉ có ý gieo rắc vào đầu óc tôi những hoài nghi để tôi khinh miệt và ruồng rẫy mẹ tôi, một người đàn bà đã bị cái tội là góa chồng, nợ nần cùng túng quá, phải bỏ con cái đi tha hương cầu thực. Nhưng đời nào tình thương yêu và lòng kính mến mẹ tôi lại bị những rắp tâm tanh bẩn xâm phạm đến....”
(Nguyên Hồng, Những ngày thơ ấu)
Các từ in đậm trong đoạn văn trên đềụ thuộc trường từ vựng chỉ thái độ, tình cảm của con người.
Câu 4. Xếp các tù: “mủi, nghe, tai, thính, điếc, thơm, rõ” vào đúng trường từ vựng của nó theo bảng sau:
(Lưu ý có những từ có thể thuộc cả hai loại trường từ vựng)
Khứu giác
Thính giác
Mũi, thơm, rõ, . thính, điếc
Điếc, rõ, thính, nghe, tai
Câu 5. Tìm các irường từ vựng của mỗi từ sau đây: “lưới, lạnh, tấn công”.
/Lạnh
//^-Thời tiết (nóng lạnh)
Lạnh	Thân nhiệt của cơ thế (mát, lạnh, ấm)
X. Tính tình của con người (cái đầu lạnh, lạnh lùng)
Cảm xúc tình cảm (nghe mà lạph cả ngưỡi)
/'Hành động (tấn công vào kẻ thù)
Tấn C0ng<\“	Tình cảm yêu thương (anh ta đang tấn công cô nàng)
\ Hoạt động xã hội (chúng ta tấn công đế diệt giặc dôt)
Dụng cụ đánh bắt động vật (nơm, câu, vó, bẫy, lưới) Các tồ chức xã hội (mạng,.lưới cán bộ xã)
Câu 6. Trong đoạn tho' sau, tác giả dã chuyển các từ ỉn đậm từ trường từ vựng nào sang trường từ vựng nào?
Ruộng rẫy là chiến trường
Cuốc cày là vũ khí
Nhà nông là chiến sĩ
Ilậu phương thi đua với tiền phương.
(Hồ Chí Minh)
Các từ: Chiến trường, vũ khí, chiến đấu tác giả đã chuyển từ trường từ vựng chiền đấu sang trường từ vựng sản xuất.
Câu 7. Viết một doạn văn có ít nhất năm từ cùng trường từ vựng
“trường học” hoặc trường từ vựng “môn bóng dá”.
+ Yêu cầu: Đoạn văn phải có nội dung trọn vẹn, và hành văn mạch lạc, trong đó có ít nhát 5 từ cùng trường nghĩa, số câu không hạn chế.
+ Đoạn văn tham khảo
• Đoạn 1: Trường em nằm cạnh bờ sông Hậu. Ngôi trường mới được xây dựng xong rất khang trang sạch sẽ, gồm ba dãy lầu xếp
theo hình chữ u. Mỗi dãy có tới ba chục phòng học. Ở mỗi lớp học đều được trang bị bàn ghế, bảng, hệ thống đèu chiếu sáng mới tinh. Chính giữa sân trường là cột cờ cao vút. Trước cửa phòng học vụ là một chiếc đồng hồ to tướng nhắc nhở mọi người vào học, vào làm việc đúng giờ. Em rất thích ngôi trường mới này.
• Đoạn 2: Bóng đá là bộ môn thể thao mà tôi vô cùng yêu thích. Tôi từng mo ước mình trở thành cầu thủ xuất sắc nhưng chưa định hình được vị trí nào: lúc thì ước mơ làm thủ môn, trấn giữ cả khung thành vững chắc để cho đồng đội yên tâm tấn công; lúc lại ước mơ làm tiền đạo dẫn dắt quả bóng, tung lưới đối phương cho hả hê; lúc thì lại muốn làm tiền vệ cánh trái lướt luôn cả cánh phải để thả sức tung hoành... Theo bạn thỉ tôi nên ở vị trí nào thì hợp lí?