Soạn bài Chọn sự vật, chi tiết tiêu biểu trong bài văn tự sự

CHỌN Sự VIỆC, CHI TIẾT TIÊU BlỂU TRONG VĂN Tự sự
Để viết một bài văn tự sự, cần lựa chọn được các sự việc, chi tiết tiêu biểu.
Sự việc, chi tiết tiêu biểu có tác dụng dẫn dắt câu chuyện, tô đậm tính cách nhân vật và tập trung thể hiện chủ đề của câu chuyện.
Muốn chọn được sự việc, chi tiết tiêu biểu trong văn tự sự, ta cần xác định đề tài, ý nghĩa của văn bản. Sau đó, ta dự kiến cốt truyện, các nhân vật với lời nói, hành động trong thời gian, không gian cụ thể,... để suy nghĩ, sáng tạo.
Ví dụ : Truyện An Dương Vương và Mị Châu - Trọng Thuỷ kể về công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước của cha ông xưa. Trong đó, có câu chuyện về tình cha con, tình vợ chồng. Như vậy, đây là câu chuyện về mô'i quan hệ giữa tình cảm riêng với sự nghiệp dựng nước và giữ nước.
Trong truyện, có hai sự việc đặc sắc, tiêu biểu nhất :
Sự việc “Trọng Thuỷ lợi dụng tình yêu, niềm tin trong sáng, ngây thơ của Mị Châu, lấy cắp lẫy nỏ thần”, gồm các chi tiết :
+ Theo lệnh cha, Trọng Thuỷ dỗ Mị Châu cho xem trộm nỏ thần ;
+ Ngầm làm một cái lẫy nỏ khác thay vuốt Rùa Vàng ;
+ Đánh cắp lẫy nỏ thần.
Sự việc “Trọng Thuỷ và Mị Châu chia tay nhau”, gồm các chi tiết :
+ Trọng Thuỷ “giả cách xin về phương Bắc thăm nhà” ;
+ Lúc chia tay, hỏi cách tìm theo dấu vết của Mị Châu ;
+ Mị Châu bảo “theo dấu lông ngỗng” ;
+ Trọng Thuỷ mang lẫy nỏ thần về nước.
Sau sự việc “Trọng Thuỷ và MỊ Châu chia tay nhau”, tác giả kể các sự việc : + Triệu Đà cất quân sang xâm lược Âu Lạc, An Dương Vương và Mị
Châu thua chạy ;
+ Theo dấu lông ngỗng do Mị Châu rắc, Trọng Thuỷ cùng quân lính đuổi theo ;
+ Cha con Mị Châu cùng đường.
Các sự việc ấy nốì tiếp với nhau trong quan hệ móc xích, nhân quả, không thể lược bớt hoặc xáo trộn thứ tự. Sự việc “Trọng Thuỷ và MỊ Châu chia tay nhau” với chi tiết “rắc lông ngỗng làm dấu” có vai trò quan trọng, làm tiền đề cho các sự việc, chi tiết nối tiếp sau, không thể thay đổi và không thể lược bỏ được. Chọn sự việc và chi tiết ấy, tác giả nhằm dẫn dắt câu chuyện theo một xâu chuỗi, diễn biến chặt chẽ, đồng thời nhấn mạnh bài học đau đớn : vì sự nhẹ dạ, ngây thơ của Mị Châu mà dẫn đến họa mất nước.