Soạn bài Các lỗi thường gặp về dấu câu

CÁC LỖI THƯỜNG GẶP VE DAU câu
I. KIẾN THỨC CẦN NHỚ
Thiếu dấu ngắt câu khi câu đã kết thúc
Ví dụ : Tác phẩm “Lão Hạc” làm em vô cùng xúc động trong xã hội cũ, biết bao nhiêu người nông dân đã sống nghèo khổ cơ cực như lão Hạc.
+ Lỗi sai : thiếu dấu chấm khi câu “Tác phẩm “Lão Hạc” làm em vô cùng xúc động” đã kết thúc.
+ Câu đúng : Tác phẩm “Lão Hạc” làm em vô cùng xúc động. Trong xã hội củ, biết bao nhiêu người nông dân đã sống nghèo khổ cơ cực như lão Hạc.
Dùng dấu ngắt câu khi câu chưa kết thúc
Ví dụ : Thời còn trẻ, học ở trường này. Ông là học sinh xuất sắc nhất.
+ Lỗi sai : dùng dấu chấm sau từ này là sai, bởi “Thời còn trẻ, học ở trường này” chĩ là trạng ngữ của câu.
+ Câu đúng : Thời còn trẻ, học ở trường này, ông là học sinh xuất sắc nhất.
Thiếu dấu thích hợp để ngắt các bộ phận của câu khi cần thiết:
Ví dụ : Cam quýt bưởi xoài là đặc sản của vùng này.
+ Lỗi sai : thiếu dấu phẩy để tách các bộ phận cùng chức năng làm chủ ngữ của câu.
+ Câu đúng : Cam, quýt, bưởi, xoài là đặc sản của vùng này.
Lần lộn công dụng của các dấu câu.
Ví dụ : Quả thật, tôi không biết giải quyết vấn đề này như thế nào và bắt đầu từ đâu ĩ Anh có thể cho tôi một lời khuyên không. Đừng bỏ mặc tôi lúc này.
+ Lỗi sai : Đoạn văn trên gồm 3 câu : câu 1 dùng dấu chấm hỏi ngắt câu là không đúng bởi đây không phải là câu nghi vấn ; câu 2 dùng dấu chấm ngắt câu là sai bởi đây là câu nghi vấn.
+ Chữa lại : Quả thật, tôi không biết giải quyết vấn đề này như thế nào và bắt đầu từ đâu. Anh có thể cho tôi một lời khuyên không ? Đừng bỏ mặc tôi lúc này.
II. THựC HÀNH - LUYỆN TẬP
Lập bảng tổng kết các dấu câu đã học (dấu chấm, dấu chấm than, dấu chấm hỏi, dấu chấm lửng, dấu phẩy, dấu chấm phẩy, dấu gạch ngang, dấu ngoặc đơn, dấu ngoặc kép, dấu hai chấm).
Chỉ ra lỗi về dấu câu trong các trường hợp sau và chữa lại cho đúng :
Các nhà khoa học đã khẳng định, với hơn 4000 chất trong đó khoảng 260 chất có tác dụng độc hại tích luỹ đối với các hệ thống cơ quan trong cơ thể như hệ thần kinh hô hấp tim mạch, nội tiết miễn dịch. Thuốc lá là một trong những mối đe dọa to lớn và thường xuyên đối với sức khỏe loài người.
Cái chết trắng thật đáng sợ tliaỵ.
Thỉnh thoảng nghe tiếng quan phụ mẫu gọi Điếu, mày, tiếng tên lính thưa Dạ, tiếng thầy đề hỏi Bẩm, bốc, tiếng quan lớn truyền Ư.
Điền dấu câu thích hợp vào chỗ trông :
Một nhân chứng thứ hai của cuộc hội kiến Va-ren - Phan Bội Châu ( ) xin chẳng dám nêu tên nhân chứng này ( ) lại quả quyết rằng Phan Bội châu đã nhổ vào mặt Va-ren ( ) cái đó thì cũng có thể.
Ngô Tất Tô' (1893 - 1954) ( ) quê huyện Từ Sơn ( ) tỉnh Bắc Ninh ( ) nay thuộc Đông Anh, Hà Nội ( ), xuất thân là một nhà nho gốc nông dân ( ) Ông là một học giả có những công trình khảo cứu về triết học ( ) văn học cổ có giá trị ( ) một nhà báo tiến bộ giàu tính chiến đấu ( ) một nhà văn hiện thực xuất sắc trước Cách mạng ( ) Sau Cách mạng, nhà văn tận tụy trong công tác tuyên truyền phục vụ kháng chiến chống Pháp ( ) Ngô Tất Tô được Nhà nước tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học nghệ thuật (năm 1996).
Tác phẩm chính ( ) tiểu thuyết “Tắt đèn” (1939), “Lều chõng” (1940); phóng sự “Việc làng” (1940).