Soạn bài Cô Tô
CÔ TÔ MỤC TIÊU BÀI HỌC Cảm nhận được vẻ đẹp sinh động trong sáng của bức tranh thiên nhiên và đời sông con người ở vùng đảo Cô Tô. Thấy được nghệ thuật miêu tả và tài năng sử dụng ngôn ngữ điêu luyện của tác giả. TÌM HIỂU NỘI DUNG A. TRẢ LỜI CÂU HỎI Bài văn có thể chia ra làm mấy đoạn? Nội dung chính của từng đoạn? Bài văn chia ra làm ba đoạn: Đoạn 1: từ đầu đến “Theo mùa sóng ở đây”. Bức tranh toàn cảnh đảo Cô Tô với vẻ đẹp trong sáng sau trận bão. Đoạn 2: từ “Mặt trời lại rọi lèn” đến “là là nhịp cánh”. Cảnh mặt trời mọc trên biển Cô Tô. Đây là bức tranh thiên nhiên có vẻ đẹp tráng lệ, rực rỡ và rộng lớn. Đoạn 3: từ “Khi mặt trời dã lên” đến hết. Bức tranh sinh hoạt và lao động của những người dân chài trên đảo vào buổi sáng sớm quanh cái giếng ngọt ở rìa đảo. Vẻ đẹp trong sáng của đảo Cô Tô sau khi trận bão đi qua đã được miêu tả như thế nào? Em hãy tìm và nhận xét những từ ngữ ấy. Những từ ngữ miêu tả vẻ đẹp trong sáng của đảo Cô Tô sau khi trận bão đi qua: trong trẻo, sáng sủa, trong sáng, xanh mượt, lam biếc, vàng giòn. Những hình ảnh miêu tả để làm nổi rõ cảnh sắc một vùng biển và đảo: bầu trời, nước biển, cây trên núi đảo, bãi cát (Cây trên núi đảo lại thêm xanh mượt, nước biển lại lam biếc dậm đà hơn hết cả mọi khi, và cát lại vàng giòn hơn nữa). Đoạn tả cảnh mặt trời mọc trên biển (từ câu “Mặt trời lại rọi lèn” đến “Một con hải âu bay ngang, là là nhịp cánh”) là một bức tranh đẹp. Em hãy tìm những từ ngữ chỉ hình dáng màu sắc... những hình ảnh so sánh mà tác giả đã dùng ở đây đặc sắc như thế nào? Đoạn văn.tả cảnh mặt trời mọc trên biển là một bức tranh tuyệt đẹp, rực rỡ và tráng lệ. Bức tranh này được đặt trong một khung cảnh rộng lớn, trong trẻo, sáng sủa: “Sau trận bão chân trời ngấn bể, sạch như tấm kính lau hết mây hết bụi”. ơ đây tác giả đã sử dụng hình ảnh so sánh để tả cảnh đẹp của mặt trời mọc trên biển, vẻ đẹp của thiên nhiên. Tròn trĩnh phúc hậu như lòng đỏ một quả trứng thiên nhiên đầy đặn. Quả trứng hồng hào thăm thẳm và dường bệ đặt lên một mâm bạc đường kính mâm rộng bằng cả một chân trời màu ngọc trai nước biển ủng hồng. Y như một mâm lồ phẩm tiến ra từ trong bình minh để mừng cho sự trường thọ của tắt cả những người chài lưới trên muôn thuở biển Đông. Cảnh sinh hoạt và lao động của người dân trên đảo đã được miêu tả như thế nào trong đoạn cuối bài văn? Cảnh sinh hoạt và lao động của người dân trên biển: Cảnh sinh hoạt và lao động của người dân trên đảo trong một buổi sáng sớm được tác giả miêu tả tập trung vào địa điểm là quanh cái giếng nước ngọt ở rìa đảo là cảnh sinh hoạt khẩn trương, tấp nập nhưng rất êm ả và thanh bình. Những chi tiết thể hiện điều đó: “ Cái giếng nước ngọt đảo Thanh Luân sớm nay có không biết bao nhiêu là người gánh và múc... Từ đoàn thuyền sắp ra khơi đến cái giếng ngọt, thùng và cong và gánh nối tiếp đi di về về...” Vẻ thanh bình của cuộc sông còn được thể hiện qua hình ảnh: “Trông chị Châu Hoà Mãn dịu con, thấy nó dịu dàng, yên tâm như cái hình ảnh biển cả là mẹ hiền móm cá cho lủ con ngon lành”. Sự tấp nập ở đây gợi cảm giác đông vui, đậm đà trong cái mát mẻ trong lành của một buổi sáng trên biển: “Cái giếng nước ngọt ở rìa một hòn đảo giữa bể, cái sinh hoạt của nó vui như một cái bến và dậm dà mát nhẹ hơn mọi cái chạ trong đất liền”. GHI NHỚ Cảnh thiên nhiên và sinh hoạt của con người trên vùng đảo Cô Tô hiện lên thật trong sáng và tươi đẹp qua ngôn ngữ diêu luyện và sự miêu tả tinh tế, chính xác, giàu hình ảnh và cảm xúc của Nguyễn Tuân. Bài văn cho ta hiểu biết và yêu mến một vùng đất của Tổ quốc - quần đảo Cô Tô. B. LUYỆN TẬP Em hãy viết một đoạn văn tả cảnh mặt trời mọc (trên biển, trên sông, trên núi hay đồng bằng) mà em đã quan sát được. Tham khảo bài 4 trong bài: Luyện nói về quan sát tưởng tượng so sánh và nhận xét trong miêu tả với đề bài: Tả cảnh bình minh trên biển. Chép và học thuộc đoạn văn từ: “Mặt trời nhú lên dần dần...” đến “Một con hải âu bay ngang, là là nhịp cánh”. Học sinh tự học.